دریاچه و تالاب بین المللی هامون سومین دریاچه بزرگ ایران پس از دریای خزر و دریاچه ارومیه ، هفتمین تالاب بین المللی در جهان و دوازدهمین ذخیره گاه زیست کره در این کشور است که جزو میراث جهانی یونسکو است.
به گزارش تیتر اول ، برنامه حفاظت از یونسکو ، معروف به ذخیره گاه زیست کره ، یکی از برنامه های استراتژیک برای حفاظت از محیط زیست است. ایران 13 ذخیره گاه زیست کره دارد که یکی از آنها منطقه حفاظت شده هامون است.
منطقه حفاظت شده هامون به دلیل قرارگیری در قلب مناطق کویری و نیمه بیابانی ایران و افغانستان ، تنها زیستگاه پرندگان مهاجر در شرق کشور است. تالاب هامون از سه قسمت تشکیل شده است: حموری “صبوری” در شمال سیستان ، هامون “پوزک” که 90٪ آن در افغانستان و 10٪ آن در ایران است و هامون “هیرمند” که سه بار در آب ملاقات می کند. و آنها دریاچه مشترک هامون بین ایران و افغانستان را تشکیل می دهند.
کارشناسان تالاب های خشک را یکی از مراکز اصلی تولید گرد و غبار می دانند ، بنابراین خشکسالی تالاب هامونا که در 120 روز باد واقع شده است ، در صورت تولید گردوغبار در استان سیستان و بلوچستان بسیار مثر است.
طبق کمیسیون ملی یونسکو در ایران ، ذخیره گاه زیست کره هامون در سال 2016 به عنوان دوازدهمین ذخیره گاه زیست کره ایران در وب سایت ذخیره جهانی زیست کره یونسکو به ثبت رسیده است. قسمت اصلی این ذخیره گاه ذخیره گاه حیات وحش هامونا با تالاب های قابل توجه در آن است. مساحت کل انبار 977158 هکتار است.
این انبار بخشی از حوضه فرامرزی هیرمند است که تنها 17٪ آن در ایران واقع شده و در واقع انتهای حوضه است.
حداقل ارتفاع هامونا در قسمت سیلاب در جنوب هامونا و گودالهای منطقه با ارتفاع 456 متر از سطح دریا گزارش شده است. بر اساس اطلاعات موجود ، دامنه تغییرات ارتفاع از حدود 469 تا حداکثر 590 متر است که در منطقه بسیار محدود کوه خواجه بیش از 500 متر از سطح دریا ارتفاع دارد و مساحت آن حدود 250 است. هکتار
//// در مجموع 55 گونه گیاهی در منطقه شناسایی شده است و از سه فرم رویشی درختان و بوته ها ، بوته ها و علف ها تشکیل شده است. از این تعداد ، 10 گونه معادل 18.2٪ شکل درختان و بوته ها ، 31 گونه برابر 56.3٪ فرم چمن ، 16.4٪ گندم و 14 گونه برابر 25.5٪ فرم رویشی گیاهان است. 46 گونه نیز شناسایی شده است که 6/83 درصد گیاهان چند ساله را نشان می دهد که 7/58 درصد آنها علفزارها هستند. گونه های شناسایی شده متعلق به 20 خانواده و 43 جنس است که بزرگترین آنها Chenopodiaceae با 15 گونه و Graminae با 9 گونه است.
اگرچه منطقه مورد مطالعه دارای آب و هوای خشک است و در منطقه نیمه بیابانی کلانشهرهای ایران و تورانی واقع شده است ، اما یکی از خشک ترین مناطق فلات مرکزی ایران است. با این حال ، پوشش گیاهی موجود هامونو در دریاچه ها و اطراف آن تحت تأثیر جریان رودخانه هیرمند و نوسانات سطح آب در هنگام طغیان قرار گرفته است ، در حالی که خصوصیات شیمیایی ، به ویژه شوری و قلیایی و دانه بندی خاک ، در برخی مناطق پوشش گیاهی تغییر کرده است. مناطق آسیب دیده
پنج زیستگاه در منطقه شناسایی شده است: زیستگاه گیاهان آب دوست ، زیستگاه گیاهان نیمه آب دوست ، زیستگاه خاک آبرفتی نسبتاً شور ، خاک شور سنگین و زیستگاه خاک سبک. در کل ، فقط دو گونه یا حدود چهار درصد از گونه های شناسایی شده در منطقه مورد مطالعه ، گیاهان در معرض خطر هستند ، اما هیچ یک از آنها در گروه گونه های در معرض خطر (EN) نیستند و فقط یک گونه در کلاس گونه های حساس گیاه (VN) و یک گونه های طبقه پایین به عنوان گونه های در معرض خطر (LR) شناخته می شوند.
مطالعات حیات وحش در منطقه هامون نشان می دهد که این گونه زیستگاه 28 گونه پستاندار ، 183 گونه پرنده ، 44 گونه خزنده ، 7 گونه دوزیستان و 22 گونه ماهی است. اهمیت پرندگان در منطقه حفاظت شده هامونا از نظر ملی و بین المللی مهم است. در سراسر کشور ، 29 گونه (15.8٪) از کل پرندگان در معرض خطر هستند. در سطح بین المللی ، شش گونه آسیب پذیر در مقررات IUCN شناسایی شده است.
در آیین نامه CITES شش گونه در پیوست II و سه گونه در ضمیمه I از نظر وضعیت بحران ذکر شده است. به گفته خزندگان ، پناهگاه حیات وحش هامونا شامل گونه هایی از شش خانواده مارمولک شامل آگامادا ، گکو ، لاسرتا ، اسکینگا و بزمجه و همچنین چهار گونه مار است.
28 گونه پستاندار در منطقه حفاظت شده هامون و اطراف آن وجود دارد. سه گونه از پستانداران محافظت می شوند. بیش از 183 گونه پرنده از جمله برخی از گونه های حفاظت شده در معرض خطر در منطقه مشاهده شده است. تالاب هامون از سال 1971 به عنوان یک تالاب بین المللی در کنوانسیون رامسر گنجانده شده است. پناهگاه حیات وحش هامونا دارای شش گونه از خانواده مارمولک ها است و لیستی از 22 گونه ماهی که در هامونا زندگی می کنند ثبت شده است و یک گونه به نام “گرگ” تنها گونه بومی هامونا است.
خشکسالی و خشکسالی در هامونا علاوه بر تهدیدهای اصلی دریاچه هامونا و منطقه حفاظت شده ، سایر منابع با ارزش کشاورزی را تحت تأثیر قرار می دهد و فرسایش بادی همچنین آسیب زیادی به زیرساخت ها ، خطوط انتقال شبکه های آبیاری و مناطق مسکونی وارد می کند.
به گفته مسعود باقرزاده کریمی ، مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب سازمان حفاظت محیط زیست ، بیش از 70 دهه ، حدود 70 درصد از جمعیت و بیش از 80 درصد صنعت و اقتصاد کشور در باران های خشک و زیاد ایران جمع شده اند. . تأثیر تدریجی این رویداد در تالاب هایی مانند گاوخونی ، بختگان ، هامون و … است. خشک کردن.
به گزارش تیتر اول ، براساس آژانس حفاظت از محیط زیست ، برنامه ای برای مدیریت زیست محیطی تالاب هامون تهیه شده است و جامعه بین المللی ، از جمله اتحادیه اروپا ، حدود 10 میلیون یورو برای اجرای این برنامه سرمایه گذاری می کنند.
انتهای پیام