مرور یک قرن اقتدار ارتش در ایران

به گزارش تیتر اول، جنگ و مبارزه همواره جزء لاینفک تاریخ بشر بوده است. ایران به دلیل موقعیت حساس و جغرافیای سیاسی خطرناک خود پیوسته درگیر جنگ در مرزهای خود بوده است و به همین دلیل ارتش و ارتش همواره نقش مهمی در تاریخ ایران به ویژه در دوران باستان داشته اند.

از قدیم الایام تا به امروز، ارتش و نیاز به نیروی نظامی برای حفظ اقتدار، دفاع یا تهاجم و گشایش کشور یکی از نیازها و اولویت های هر حکومتی بوده است. انهدام متفقین، گزلباش ها، آهنگران، بنیچه ها و سربازان، بسته به نگرش حاکم، اوضاع سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی از جهات مختلف و به طور کلی از دو جهت داوطلبانه و اجباری بوده است.

به طور کلی تاریخ شکل گیری نیروی زمینی ایران را می توان از ابتدای تاریخ مکتوب آن یعنی دوره میانه که اعضای این نیروها به دو دسته سواره و پیاده تقسیم می شدند نگریست.

نگاهی اجمالی به نظام حفاظت از سلطنت قبل از رژیم پهلوی

زمانی که کوروش هخامنشی حکومت هخامنشی را تشکیل داد، این نیروها زیر نظر یک نفر قرار گرفتند و شکل و سازمان منسجم تری پیدا کردند، داوود شکل گرفت.

طرفین ارتش را به دو گروه سواره و پیاده تقسیم کردند و به سواره نظام اهمیت بیشتری دادند. در زمان ساسانیان پادگانهای دائمی ایجاد شد و دولت هزینه سربازان و حقوق سربازان را پرداخت می کرد.

پس از ورود مسلمانان به ایران و فروپاشی حکومت ساسانیان، امارات عربی نیز تابع نیروهای ایرانی بودند که در جبهه‌های جنگ می‌جنگیدند و از خود آنها بود و در این ارتش‌ها از همان شیوه‌های جنگی استفاده می‌کردند. از اجدادشان از جمله این حکومت ها سافاری ها، دیلمی ها، سامیدها و سایر حکومت های متقارن بودند. با روی کار آمدن صفویه، ارتش سازماندهی و هماهنگی بیشتری پیدا کرد و نیروی زمینی ارتش به چهار گروه تقسیم شد:

1- سواران

2- پیاده نظام

3. توپخانه (توپخانه)

4- ناسقچیلر (سربازان ارتش و راهبان) تقسیم شدند.

وضعیت نیروی زمینی در دوره افشاریه تقریباً شبیه به دوره صفویه بود، اما با کشته شدن نادرشاه، آرامش و مرکزیت او به یکباره از بین رفت و هرج و مرج و ناآرامی در ارتش تا دهه اول قرن سیزدهم به وجود آمد. هجری قمری و محمدخان قاجار ادامه یافت.

در دوره قاجاریه میرزا تقیحانه امیرکبیره که در تاریخ ارتش ایران مستحق مقامی بزرگ است و پس از تلاش عباس میرزا سازمان ارتش ایران دوباره به ارتشی منسجم و هماهنگ و ایرانی تبدیل شد. به «10 تومان» تقسیم شد. از چهار تا 11 گروهان و فرمانده هر هنگ یک سرتیپ بود.

به طور کلی نیروی زمینی ارتش این دوره متشکل از یگان های زیر بود: 1) ارتش جنوب ایران، 2) لشکر قزاق، 3) تیپ مرکزی، 4) سیستم ایالتی و استانی، 5) نیروی داوطلب شرق، 6) ژاندارمری، 7. .) نیروهای امنیتی و مشابه، 8) پلیس عادی و 9) پلیس ایالتی و ولایتی.

ارتش جدید ایران چگونه تشکیل شد؟

ارتش جدید ایران پس از کودتای سوم اسفند 1390 تشکیل شد و در دی ماه 1300 به طور رسمی کار خود را آغاز کرد. واحدهای نظامی با لباس نظامی به ارتش پیوستند و زیر نظر وزارت جنگ و یک تیم قرار گرفتند. پس از آن ارتش جدید به تدریج و کم و بیش ویژگی های دیگر ارتش های جدید را در خود جای داد. با تشکیل ارتش متحدالشکل، یگان های انتظامی ادغام یا تحت نظارت آن قرار گرفتند. تا پایان حکومت رضاشاه، تمامی واحدهای نظامی و انتظامی خارج از کنترل و نظارت مستقیم قوه مقننه، مجریه و هیئت دولت بود.

در دوره رضاخان پهلوی توجه زیادی به نظام و اصلاحات گسترده در ارتش شد. طی این اصلاحات، ایران به پنج منطقه بزرگ نظامی تقسیم شد که باید به عنوان منبعی برای تشکیل اصولی و تقریباً مدرن نیروی زمینی ارتش نگریست. این پنج حوزه عبارت بودند از: لشکر مرکزی، لشکر شمال غرب، لشکر شرق یا خراسان، لشکر جنوب و لشکر غرب. سپس از سال 1314 تا 1320 تحولات اساسی دیگری در تشکیلات نیروی زمینی ارتش رخ داد که شامل پنج لشکر، چهار تیپ مستقل، دو واحد توپخانه 105 نفره و توپ های ضد هوایی بود. در سال 1314 شمسی نیز درجات نظامی برقرار و اعلام شد.

در این مدت، مدارس نظامی مختلفی مانند مدرسه لشکر (برای لشکر قزاق)، مدرسه نظامی مشیرالدولاس (برای تیپ مرکزی)، مدارس افسیه و سوزافسیه (برای کلاس های ژاندارمری و وتری) قبلا وجود داشت. در زمان قاجار تاسیس شد.مرجع به نام تمام مدارس ارتش. این مدارس سپس به سه مدرسه مجزا تبدیل شدند: 1- لیسه نظام، 2- لیسه نظام و 3- لیسه نظام. در سال 1314 نام این سه مدرسه به ترتیب به دبستان نظام، دبیرستان نظام و دانشکده افسری تغییر یافت.

ارتش در نظام جمهوری اسلامی ایران

پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و تغییرات اساسی در نقاط مختلف کشور از جمله ارتش؛ نیروهای انقلابی در ارتش که اکثر آنها در سال‌های گذشته هدایت ارتش انقلابی و مذهبی را نیز برعهده داشتند، به دلیل اوضاع کشور و هرج‌ومرج در مناطق مرزی در زمان رژیم عراق. هجوم به کشور ما. و هماهنگی لازم را نداشتند، به مقابله با دشمن متجاوز شتافتند.

نیروی زمینی جمهوری اسلامی ایران در طول هشت سال دفاع مقدس، 45 عملیات گسترده و مؤثر بر علیه متجاوزان انجام داد که بیشتر آنها منجر به آزادسازی و برگشت ناپذیری بیشتر مناطق تحت اشغال ما شد. آسیب به ماشین جنگی عراق.

همزمان با عملیات نظامی این نیروها، کارکنان جهادی هدفمند و خودکفا و سایر نیروهای درگیر در جنگ، در بازسازی و تعمیر و تامین تجهیزات و قطعات آسیب دیده اقدام می کنند. آنها منبع بسیار ارزشمندی برای خدمت رسانی به ارتش کشور شدند و شروع به ساخت قطعات لازم کردند.

در زمینه آموزشی نیز اقدامات زیادی برای تبدیل نیروی زمینی ارتش به نیرویی منسجم بر اساس علم روز انجام شده است.

اکنون، دهه‌ها پس از پایان جنگ اجباری؛ نیروی زمینی جمهوری اسلامی ایران با استفاده از نیروها و مهندسین متخصص توانسته است انواع تسلیحات و تجهیزات نظامی را طراحی و ساخته و در حین ساخت و تعمیر تجهیزات و ملزومات جنگی به مرحله خودکفایی برسد.

از نظر نیروی انسانی دارای نیروهای آموزش دیده ای است که با انتخاب و جذب نیروهای مؤمن، مطمئن و تحصیل کرده آماده دفاع از کشور و نظام جمهوری اسلامی ایران هستند.

انتهای پیام/