یوخا؛ نانی به قدمت و تاریخچه قومیت های خراسان شمالی

با گذشت زمان و ماشینی شدن کارها هنوز هم هستند زنان عشایری و روستایی که با دستان پرمهر برای خانواده خود نان داغ تهیه می کنند، انواع نان های محلی و لذیذ که زنان با الهام از استعداد و ذوق و هنر خانگی خود از آن برای خانواده استفاده می کنند. مصرف و یا برای مناسبت های مختلف مانند عید نوروز، عروسی و عزا تهیه می کنند.

در فرهنگ بومی کره شمالی، پخت و پز حتی قبل از فناوری جدید بسیار متنوع بوده است و تهیه و پخت نان محلی نشان دهنده ذوق، استعداد و توانایی زنان است که به عنوان یک هنر خانگی به ارث رسیده است. از نسل های قبلی

قدمت نان های موجود در استان به تاریخ و قدمت قومیت های آن بستگی دارد و تهیه و پخت این نان ها به مرور زمان کامل تر شده است. نان فتیر، نان قتلمه، نان چریشی، نان چوزمه، قطاب، کماج، نان جزلاق، نان بشما و نان یوخا از جمله نان های سنتی و محلی خراسان شمالی است.

نان جوکا یکی از سنتی ترین نان های قوم رضا و یارگلان گلمان است که به عنوان میراث ناملموس در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. به روشی متفاوت و سنتی تهیه می شود و سالی یک بار در روز عید پخته می شود. فطر

بعد از تهیه خمیر به مدت 10 ساعت استراحت می دهند تا خوب شود و بعد از آن آهک را از آن گرفته و برای تهیه یوخا استفاده می کنند. با توجه به اینکه خمیر نان باید بسیار نازک باشد برای این کار از وسیله چوبی به نام اخلو استفاده می کنند و وقتی خمیر به حالت دلخواه رسید روی چوب ساج قرار می گیرد تا پخته شود.

ساج یک تکه فلز است مانند سپر سرباز که روی اجاق گاز قرار می گیرد تا کاملا گرم شود. حرارت آن به حدی است که وقتی خمیر روی سطح منحنی آن قرار می گیرد، نان در عرض چند دقیقه پخته می شود.

بعد از پختن نان، آن را داغ روی سینی می چینیم و روی نان ها را با روغن گوسفند گرم شده و مخلوط زعفران پخش می کنیم و دوتایی یکی روی هم می چینیم و سپس دو طرف هر نان را کنار هم می چینیم. و یکی را روی دیگری قرار داده و در مرحله آخر بسته بندی می شود.

شکل ظاهری این نان به صورت دایره ای به قطر حدود 30 سانتی متر و ضخامت 3 تا 4 میلی متر است و فقط برای مناسبت های شاد درست می شود.

نان های سنتی و محلی بیانگر فرهنگ هر منطقه هستند

علی حسین پناه، مردم شناس اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی در گفت و گو با خبرنگار تیتر اول، اظهار کرد: از آنجایی که نان سنتی و محلی یکی از مظاهر فرهنگی ارزشمند در هر کشوری است، این مهارت حفظ و ترویج می شود، پخت نان. مانند هر کار فرهنگی دیگری است و تاریخ از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.

وی افزود: بیش از ده ها نوع نان سنتی به مناسبت های مختلف در شهر و روستاهای استان خراسان شمالی تهیه می شود. مردم به کیفیت نان و استفاده از مواد افزودنی و زیباسازی ظاهر با ایجاد نقوش اهمیت ویژه ای می دهند. نان های پخته شده در این استان به دلیل ماندگاری و طعم خاص به عنوان سوغات به مناطق دیگر ارسال می شود.

حسین پناه از بین رفتن انگیزه برای انتخاب یا حفظ نان ​​محلی در بین نسل جدید و همچنین فناوری جدید نان سازی و جایگزینی نانوایی های مدرن با تنورهای سفالی قدیمی و همچنین تبدیل خاک رس قدیمی را می بیند. فنجان در دستگاه های خمیر از جمله آسیب های حفاظت از این میراث است.بی اهمیت تلقی می شود.

وی گفت: با توجه به ظرفیت و پتانسیل صنعت نان بومی و سنتی در استان خراسان شمالی، تقویت و ساماندهی این صنعت در تمامی ابعاد بهینه سازی سیستم های تولید، بسته بندی، بازاریابی و حمل و نقل موضوعی حیاتی به نظر می رسد.

حفظ و ارتقای هویت تاریخی و فرهنگی استان با شناخت و ارائه میراث معنوی

علی مستوفیان، مدیرکل میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی نیز با اشاره به برنامه ریزی، شناسایی و اجرای ارزش های میراث معنوی و طبیعی برای حفظ و ارتقای هویت تاریخی و فرهنگی آن ها تاکید کرد. اقدامات حفاظتی برای ترویج میراث معنوی استان

مستوفیان در این خصوص گفت: پرونده ثبت میراث ناملموس مهارت پخت «نان جوخا» توسط هیئت ثبت استانی این اداره کل ارائه و پس از بررسی و بررسی محتویات پرونده در نهایت در فهرست ثبت شد. میراث ناملموس ملی به شماره 1915 در تیرماه امسال.

وی بیان کرد: برای معرفی و احیای این اثر معنوی با برگزاری جشنواره های سنتی و محلی نان در شهرستان های راز و جرگلان، استفاده از نان محلی در مراسم به ویژه در سال قمری (عید سعید فطر)، ایجاد کارگاه های تولید نان محلی استان و تولیدکنندگان شرکت کننده نان های محلی در نمایشگاه ها و کنفرانس های داخلی و خارجی عرضه می شود.

انتهای پیام