پژوهش‌ها دغدغه ملی و نگاه حل‌المسائلی ندارند
دانشیار روابط بین الملل در گفتگو با آنا:
علیرضا رضایی گفت: مهمترین مشکل حوزه پژوهشی کشور این است که محققان به دلایل متعدد حاضر به رسیدگی به مشکلات و دغدغه های اصلی کشور نیستند.
علیرضا رضایی دانشیار روابط بین الملل در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از همدان در هفته پژوهش و فناوری اظهار کرد: پژوهش فرآیندی منظم و سازمان یافته است که از مشکلات روانی، جمعی استفاده می کند. مشکلات و مشکلات رایج در سطوح مختلف خرد، متوسط و کلان پاسخگو و حل و فصل مناسب است.
وی افزود: پژوهش مسئله محور است و با شناسایی مسائل و مشکلات به تصمیم گیران در حوزه های مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی راه حل ارائه می دهد و هیچ جامعه ای بدون پژوهش جانشینی متوازن نخواهد داشت. اساس پیشرفت و توسعه هر کشوری در ابعاد مختلف و تولید قدرت و ثروت از طریق تحقیق انجام می شود. جایگاه کشورها از نظر فناوری و توسعه فناوری های مختلف، اهمیت پژوهش و استفاده از نتایج آن را مشخص می کند.
یکی از اعضای هیأت علمی گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان گفت: پژوهش در ایران تقریباً در حد متوسط است. حجم مقالات و مقالات منتشر شده در ایران و خارج از کشور حکایت از سطح متوسط تا خوب پژوهش به ویژه در تحقیقات علوم پایه و مهندسی دارد. اکثر مطالعات به مسائل و مشکلات اصلی کشور توجهی ندارند، به عبارت دیگر متاثر از ملی نیستند و به حل مشکلات توجهی ندارند. البته پژوهشگران و محققان آنچنان که باید و شایسته است نقش فعالی در نظام سیاست گذاری و تصمیم گیری ندارند.
** مولفه های مطالعه چیست؟
رضایی با اشاره به اینکه پژوهش چهار مولفه محقق، موضوع، فرآیند و دستاوردها دارد، گفت: موانع مختلفی در چهار مولفه پژوهش می تواند پیش بیاید. وقتی صحبت از محقق می شود می توان به بی انگیزگی، کمبود بودجه، نداشتن سواد و آشنایی با زبان های خارجی، کمبود خلاقیت و … اشاره کرد، در حالی که از موانع تحقیق می توان به ضعف در تحلیل مسئله و نداشتن مشکل اشاره کرد. -رویکرد راه حل، انجام مطالعات مکرر و تقلیدی و کمبود منابع موجود.
وی تصریح کرد: در رابطه با موانع فرآیند تحقیق می توان موارد زیر را مطرح کرد و همچنین شناخت ضعیف روش ها و روش های تحقیق، ضعف مکانیزم های پیوند دهنده پژوهش و انزوای مؤسسات پژوهشی، حمایت مالی ضعیف و موانع را می توان مطرح کرد. مرتبط با دستاوردهای پژوهشی، مانند ضعف نتایج، در نتیجه تحقیق، ممکن است پیشنهاد شود که از دستاوردها، نگاه فانتزی به تحقیق و دستاوردهای آن استفاده نشود.
دانشیار علوم سیاسی و روابط بین الملل تصریح کرد: مهمترین مشکل گروه پژوهشی این است که پژوهشگران به چند دلیل نمی خواهند به مسائل و دغدغه های اصلی کشور بپردازند. این مشکل حتی در مراکز علمی و موسسات تحقیقاتی نیز مشاهده شده است و در این راستا بسیاری از این مراکز سعی می کنند سیاست جاری را در زمینه های مختلف بیشتر بررسی کنند و نگاه انتقادی کمتری به سیاست داشته باشند که در نتیجه پایه و اساس آمادگی کمتری برای حل مشکلات و رفع عیوب دارد.
**تحقیق توسط نخبگان و کارشناسان انجام نمی شود
رضایی تصریح کرد: مشکل بعدی این است که در بسیاری از موارد پژوهش توسط نخبگان و کارشناسان انجام نمی شود. به عنوان مثال، اگر قصد بررسی یک معضل اجتماعی مانند اعتیاد است، طبیعتاً بهترین کار این است که پژوهش را به متخصصان برجسته این حوزه بسپاریم. اما تحقیقات معمولا توسط افراد کم تجربه انجام می شود.
وی در پاسخ به این سوال که چرا تحقیقات علوم انسانی در ایران کنار گذاشته شده است؟ وی تصریح کرد: نگاه صرفاً پوزیتیویستی و کمی به علم، علوم انسانی را که هیچ پیامد کوتاه مدت ملموس و قابل مشاهده ای ندارد، به شدت رها کرده است. هر جامعه ای بنا به نیاز خود به علوم مختلفی مراجعه می کند. جامعه در حال گذار اولویت اول را به مهندسی و علوم پایه داده است تا با کمک این علوم روند گذار را تسهیل کند، غافل از اینکه تصمیم گیری در مورد این انتخاب به علوم انسانی بستگی دارد.
دانشیار علوم سیاسی و روابط بین الملل ادامه داد: یکی از مشکلات اساسی علوم انسانی در ایران این است که عموم مردم به ارزش واقعی این علوم پی نمی برند. در واقع جامعه ایران بر این باور است که علوم انسانی مانند علوم طبیعی و پزشکی می تواند مسائل و مشکلات کشور را در زمینه های مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی شناسایی و حل کند.
رضایی تاکید کرد: ایران به نوعی نگاه مهندسی به علم دارد; از آنجایی که ارتباط بین علوم انسانی و قدرت ملی ظاهراً آشکار نیست، علوم انسانی در کشور از اولویت کمتری برخوردار بوده است. این در شرایطی بود که به دلیل ارتباط روشن بین علوم طبیعی و قدرت دولتی، این علوم همواره در اولویت پژوهشی بوده و هستند. این به این دلیل است که علوم طبیعی علم اداره امور و کنترل طبیعت است، در حالی که علوم انسانی علم اداره امور انسانی است و شاید بتوان گفت دومی از اهمیت بیشتری برخوردار است.
** چگونه می توانیم دانشگاه پژوهش محور ایجاد کنیم؟
وی در پاسخ به سوال خبرنگار آنا که چگونه می توانیم دانشگاه پژوهش محور ایجاد کنیم؟ وی بیان کرد: دانشگاه زیربنای بستر پژوهش است و اولین موضوع، سیاستگذاری بهینه و اجرای صحیح است. بعد از سرمایه گذاری بهینه در راه آهن بحث دوم سرمایه گذاری است و بدون سرمایه گذاری پیشرفت حاصل نمی شود. بر این اساس سرمایه گذاری کلان دانشگاه می تواند انگیزه ها را افزایش داده و زمینه رشد علم و پژوهش را فراهم کند.
دانشیار علوم سیاسی و روابط بین الملل تصریح کرد: تلاش برای جذب نخبگان برتر و ایجاد حوزه های تحقیقاتی مادی و غیر مادی در دانشگاه و خارج از آن ضروری است و اولویت دادن به کیفیت پژوهش نه کمیت ضروری است. . برای تحقیق اکنون تحقیقات کمی بیشتر است، دانش قدرت است و در سلسله مراتب قدرت جهانی، کشورهایی که علم و تحقیق را در اولویت قرار می دهند در راس قرار دارند. امروزه انجام تحقیقاتی که نیازهای روز را برآورده می کند مهم است. بنابراین، فرآیند یافتن و حل مشکلات بسیار مهم است.
رضایی تصریح کرد: علوم انسانی و به ویژه علوم اجتماعی که علم اداره امور کلان جامعه است در حاشیه قرار دارد. این امر تا حدودی ناشی از حاکمیت دیدگاه مهندسی در برنامه ریزی و سیاست گذاری پژوهشی در کشور است. علم روابط بین الملل به عنوان علم برنامه ریزی روابط خارجی دولت در کنار علوم شناختی و علوم سایبری در خط مقدم علم امروز قرار دارد و بنابراین سرمایه گذاری امروز در این علوم و تحقیقات در این زمینه ها آینده را رقم خواهد زد. موقعیت دولتی
انتهای پیام/