دریاچه ی عباس آباد بهشهر
باغ عباس آباد کجاست؟
باغ عباس آباد در میان انبوهی از جنگلهای سرسبز استان مازندران، ۹ کیلومتری شهرستان بهشهر و دامنه رشتهکوههای البرز قرار گرفته است. اجاره ویلا در بهشهر بهترین گزینه برای طبیعت دوستان است.
تاریخچه باغ عباس آباد
باغ عباس آبادبهشهر در دوره صفویان به دستور شاهعباس اول صفوی در سالهای ۱۰۲۰ و ۱۰۲۱ هجری قمری روی یک تپه طبیعی در منطقهای که قبلا خرگوران نام داشته، ساخته شده است. شاهعباس اول دستور ساخت این باغ را در شهر مادری خود یعنی بهشهر داده تا در فصل گرما و تابستان جایی برای استراحت و تفریح داشته باشد.
حالا این روزها باغ عباس آباد با وسعت ۶۰۰ هکتار، مهمترین و بزرگترین باغ غیرکویری ایران به حساب میآید که در میان سرسبزی و دریاچه آن میتوانید ساعتها قدم بزنید و کیف کنید.
اسم باغ عباس آباد از کجا میآید؟
باغ عباس آباد همانطور که در قسمت قبل گفتم به دستور شاهعباس صفوی ساخته شده و نام این باغ هم از روی نام این شاه برداشته شده است.
معماری باغ عباس آباد
جذابترین ویژگی معماری در مجموعه تاریخی عباس آباد این است که به صورت کاملا قرینه ساخته شده و معماران برای ساخت بناهای این باغ از لولههای سفالی، سفال و ساروج (نوعی ملات سنتی و ضدآب) استفاده کردهاند تا آن را به شکل پلکانی بسازند.
یکی از مهمترین بناهای مجموعه تاریخی باغ عباس آباد بنای چهار طاقی آجری است که درست مثل یک جزیره کوچک در وسط دریاچه باغ خودنمایی میکند. با اینکه بنای چهار طاقی آجری است اما جالب است که اطراف آن هیچ پله آجری را نمیبینید. در قسمت بعدی از جزئیات، ویژگیها و کاربرد بنای چهار طاقی بیشتر و دقیقتر صحبت کردهام.
بخشهای مختلف باغ عباس آباد
جذابیت و زیبایی باغ عباس آباد در این است که بناهای تاریخی آن در دل طبیعت سرسبز و دریاچهاش جا گرفته است. با قدمزدن در این باغ، بادی ملایم و خوش از میان درختان جنگلی به سر و صورتتان میخورد، چشمانتان به بنای آجری و سفالی تاریخی در وسط دریاچه خیره میشود و قلبتان با شنیدن صدای آب دریاچه، آرام میگیرد.
– باغ عباس آباد
باغ عباس آباد حاصل برشها و تکههایی از تپه است؛ به این صورت که معماران دوره صفوی دورتادور یک تپه را بریدهاند تا باغ عباس آباد را به صورت پلکانی بسازند. این باغ روی تپهای مشرف به دریاچه است و در قسمت تراس خود، حوضی بزرگ و در امتدادش حوضهایی کوچکتر به چشم میخورد.
– دریاچه عباس آباد
دریاچه عباس آباد یکی از شگفتانگیزترین و زیباترین جاهای دیدنی بهشهر در مجموعه باغ عباس آباد است که شما میتوانید تاریخ چند صد سال پیش ایران را در میان بنای آجریش پیدا کنید. این دریاچه خوشآبوهوا و باصفا وسعتی به اندازه ۱۰ هکتار و عمقی در حد ۱۰ متر را دارد.
زمان آبگیری، چیزی جز سقف و تعدادی درختچه و گیاه از دریاچه عباس آباد بهشهر را نمیبینید چون این دریاچه با ارتفاع ۱۸ متر زیر آب میرود.
یک بنای آجری پوسط دریاچه عباس آباد به شکل چهار طاق دیده میشود که روی چند جرز (دیواری که دو طرف آن باز باشد) ساخته شده است. این بنا در زمان آبگیری سد زیر آب پنهان میشود و فقط قسمت بالایی آن از دور شبیه یک جزیره خودش را نشان میدهد.
در زمانهای قدیم دو چشمه به نامهای قوریچشمه و چشمه بالادست و همچنین آبهای ذوبشده حاصل از برفهای زمستانی، آب دریاچه عباس آباد در مجموعه باغ عباس آباد را تامین میکردند و این آب از راه لولههای سفالی به دریاچه میرسیده است.
آب دریاچه در زمان قدیم از این نظر مهم بوده که آن را برای آبیاری شالیزارها و آب مورد نیاز اهالی روستا استفاده میکردند. شواهد اینطور نشان میدهد که در قدیم دریاچه عباس آباد با جلوگیری از فشار آب از خرابشدن سد جلوگیری کرده و نقش مقاومکردن سد را به عهده داشته است.بعد از مدتی این دریاچه علاوه بر کاربرد فنی برای سد به عنوان مکان تفریحی هم کاربرد پیدا میکند.
– سد دریاچه
سد دریاچه عباس آباد کنار باغ عباس آباد بهشهر یک سد مخزنی با ظرفیت ۶۰۰ هزار متر مکعب از جنس سنگ، ساروج و آجر است. منظور از سد مخزنی این است که آب آن را برای موارد مختلف مثل کشاورزی، کنترل سیل، آشامیدن و… استفاده میکردند. این سد یک سد معمولی نیست و سازمان میراث فرهنگی آن را به عنوان یکی از آثار تاریخی و فرهنگی ایران به ثبت رسانده است.
مهندسان، سد عباسآباد نزدیک باغ عباس آباد را طوری ساخته و طراحی کردهاند که در زمانی که بیشترین میزان آبگیری انجام میشود، آبی از سد خارج نشود زیرا تخلیه آب ممکن است باعث خرابی سد شود.
– کاخ صفوی
تقریبا در دو کیلومتری شمال باغ عباس آباد در بالای کوهی که رو به دریاچه است، بقایایی از جنس سفال با لعابهایی به رنگهای مختلف پیدا شده که باستانشناسان احتمال میدهند این مکان قبلا کاخ پادشاهان صفوی بوده است.
– حمام و گرمخانه
در قسمت غربی باغ عباس آباد حمامی قدیمی و تاریخی را میبینید که ۱۶۰ متر مربع وسعت دارد. سقف این حمام گنبدیشکل و از جنس آجر ساخته شده و در بقیه قسمتها با کاشی و ملات ساروج تزیین شده است.
جالب است که حمام باغ عباس آبادبهشهر در آن زمان هم آب گرم و هم آب سرد داشته و این آبها با لولههای سفالین که به آن تنبوشه میگویند، خزانه حمام را پر میکردند.
یکی از قسمتهای مهم حمام مجموعه تاریخی عباس آباد، گرمخانه است که با کاشی و لعاب تزیین شده و حوضهای زیادی دارد. وجود زیاد حوض در گرمخانه نشان میدهد که حمام عباسآباد خیلی هم عمومی نبوده و تا حد زیادی تمیز بوده است.
– گلباغ
در زمان صفوی، گلباغ در باغ عباس آباد سطح شیبداری در فاصله ۶۰۰ متری از باغ و به وسعت ۳۵۰۰ متر مربع بوده که آن را صاف میکنند تا به ایستگاه توزیع آب تبدیل شود. مسیر انتقال آب از گلباغ اینطور بوده که به حوض میرفته تا تصفیه شود و بعد از راه لولههای سفالی به باغ میرسید.
وجود گلباغ در دوره صفوی از نظر آبرسانی اهمیت داشته و به همین دلیل نگهبانهایی را در آن زمان مامور کرده بودند تا از گلباغ مراقبت کنند.
– آسیاب آبی
اگر به باغ عباس آباد رفتید حتما از آسیاب آبی آن دیدن کنید و ببینید در زمان قدیم چگونه از انرژی آب استفاده میکردند. آسیاب آبی در پنج کیلومتری جنوب باغ و در بین دو رود قرار گرفته و جنس آن از سنگ، آجر و ملات ساروج است.
آسیاب آبی قطعه خاص و پیچیدهای برای به حرکتدرآوردن پرههای خود نداشته و انرژی موردنیازش برای حرکت پرهها با آبی که از کانالهای آجری به سمتش جریان داشته، تامین میشد.
مسیر دسترسی به باغ عباس آباد
برای رفتن از تهران به باغ عباس آباد باید از جاده هراز به سمت جاده آمل بروید. وقتی به کمربندی آمل رسیدید، از خروجی سمت راست به سمت بابل، قائمشهر و ساری بروید و بعد از ساری به طرف بهشهر حرکت کنید.
به بهشهر که رسیدید، اول به بلوار هاشمینژاد و بعد به بلوار امامرضا وارد شوید. بلوار امامرضا را که ادامه دهید، قبل از هتل عباسآباد، در سمت راست به ورودی جاده عباسآباد و باغ عباس آباد میرسید.
بعد از این مسیر باید رستوران قصر را رد کنید تا به یک خروجی در قسمت راست برسید. از اینجا دیگر تا مجموعه عباسآباد راهی نیست و به راحتی باغ را پیدا میکنید.برای رفتن به باغ عباس آبادبهشهر با هواپیما نزدیکترین فرودگاه، فرودگاه ساری است و برای رفتن با قطار باید خود را به ایستگاه قطار ساری برسانید.
بهترین زمان بازدید از باغ عباس آباد
اگر دوست دارید هوایی خنک و مطبوع باغ عباس آباد را حس کنید، فصل بهار به این باغ بروید و از تماشای سرسبزی باغ لذت ببرید. فصل پاییز هم از نظر اینکه مجموعه تاریخی عباس آباد خلوت و آرام است و فضای باغ زرد و نارنجیرنگ میشود، زمان مناسبی برای سفرکردن است.
امکانات رفاهی باغ عباس آباد
خوشبختانه امکانات رفاهی باغ عباس آباد در حد قابل قبول است و شامل سرویس بهداشتی، سوپر، کافه و رستوران و نمازخانه میشود. در این مجموعه میتوانید سوار قایق پدالی شوید و تفریح آرامشبخشی را تجربه کنید.
جاهای دیدنی نزدیک به باغ عباس آباد
در حوالی باغ عباس آباد میتوانید به جاهای دیدنی مازندران هم سری بزنید و سفرتان را جذابتر کنید. این جاهای دیدنی بهشهر شامل مکانهای زیر است:
– آبشار اسپه او
آبشار اسپه او یک آبشار خاص نزدیک بهشهر و باغ عباس آباد به معنای آب سفید است که ۷ طبقه حوضچه آهکی دارد و به حالت پلکانی دیده میشود. منشا این آبشار، آبهای چشمه کوهی به نام سیاخانی است که در نهایت به رودخانه نکارود میریزد.
بهترین زمان برای رفتن به آبشار اسپه او و دیدن طبیعت سرسبزش فصل بهار و تابستان است. برای رفتن به آبشار اسپه او باید در چند کیلومتری بهشهر به روستای پاسند بروید و بعد خود را به رودخانه نکا برسانید. از رودخانه باید حدود ۲ ساعت پیادهروی کنید تا به آبشار برسید.
– باغ چهل ستون اشرف
باغ چهل ستون اشرف که به آن پارک ملت یا باغشاه هم میگویند، هم فضایی سرسبز و خوشآبوهوا دارد و هم اینکه یکی از آثار ملی ایران است که قدمتش به دوران صفوی برمیگردد.
– باغ چشمه عمارت
در دوران صفوی باغ چشمه عمارت، بنایی ارزشمند برای آبرسانی بوده که آن را با نقاشی و کاشیکاریهای زیبا تزیین کرده بودند. این بنا که از آثار ملی ایران است دو طبقه داشت، اما الان فقط طبقه همکف و دیواری از طبقه اول آن وجود دارد. آدرس دقیق باغ چشمه عمارت، بهشهر، بلوار هاشمینژاد، خیابان پاسداران، کنار آب و فاضلاب است.
– کاخ صفیآباد
کاخ صفیآباد نزدیک باغ عباس آباد عمارتی تاریخی و از جاهای دیدنی بهشهر است که در زمان شاه صفی فرزند شاهعباس بیشتر به آن رسیدگی و توجه میکردند. این کاخ در دورههای مختلف با آتشسوزی و حمله افغانها آسیب دیده و قسمتهایی از آن را دزدیدهاند، اما با این حال در زمان نادرشاه افشار و رضاشاه پهلوی بازسازی میشود و باقی میماند.
در قدیم از کاخ صفیآباد تا باغ بهشهر تونلی را حفر کرده بودند تا از این راه بتوانند مخفیانه رفتوآمد کنند.
کاخ صفیآباد در ارتفاع ۶۵۰ متری از دریا و در میان یک باغ مربعشکل قرار گرفته و دو طبقه دارد که در هر کدام از این طبقات راهرو، هشتی و اتاقهای زیادی دیده میشود. آدرس کاخ صفیآباد جنوب غرب بهشهر، بلوار هاشمینژاد، خیابان طالقانی، جاده صفیآباد است.
هتلهای نزدیک باغ عباس آباد
اگر قصد اقامت در نزدیکی باغ عباس آبادبهشهر را دارید میتوانید یکی از موارد زیر را انتخاب کنید.
– هتل عباس آباد
هتل و رستوران عباس آباد امکانات و تمیزی در حد معمول را دارد و از این جهت که فقط حدود یک ربع با باغ عباس آباد فاصله دارد، گزینه مناسبی است.
– هتل اشرف
هتل اشرف نزدیک باغ عباس آباد در بهشهر، بلوار شهید هاشمینژاد، اول خیابان قائم قرار گرفته و امکانات زیر را دارد:
- سرویس بهداشتی و حمام
- یخچال
- رستوران نمازخانه
- صندوق امانات
در نظر داشته باشید که هتل اشرف بهشهر یک هتل دو ستاره است و آسانسور ندارد.
– اقامتگاه بومگردی کومه
اقامتگاه بومگردی کوه یک اقامتگاه خاص و سنتی در فضایی طبیعی و سرسبز با ۸ کلبه است. این اقامتگاه در خلیلشهر بهشهر قرار گرفته و با مجموعه تاریخی عباس اباد حدود ۴۰ دقیقه فاصله دارد. اگر میخواهید در این اقامتگاه سرویس بهداشتی و حمام اختصاصی داشته باشید باید مدل VIP کلبهها را انتخاب کنید.
– اقامتگاه بومگردی گل و بلبل
اقامتگاه بومگردی گل و بلبل نزدیک باغ عباس آباد در روستای محمدآباد واقع شده و با باغ عباس آباد حدود نیم ساعت فاصله دارد. در سوئیتهای ۸۰ متری این اقامتگاه، امکانات زیر موجود است:
- سرویس بهداشتی ایرانی و فرنگی
- حمام
- آشپزخانه
- بخاری هیزمی، نفتی و گازی
- پنکه رومیزی
- سرویس خواب