مادورو چگونه با تحریم و بحران اقتصادی مقابله کرد؟
به گزارش تیتر اول، روزنامه فایننشال تایمز در مقاله ای در خصوص عملکرد موفق نیکلاس مادورو در مهار بحران اقتصادی نوشت:
به نظر می رسید که نیکلاس مادورو در ماه گذشته از افتتاح یک استادیوم جدید بیسبال در حومه کاراکاس لذت می برد. رئیسجمهور سوسیالیست انقلابی ونزوئلا که لباس تیم ملی پوشیده بود، در حالی که توپها را در مقابل دوربین ها پرتاب می کرد، پوزخندی زد و بازی خود را محک زد.
رسانههای دولتی درباره مسابقات افتتاحیه ورزشگاه، سری کارائیب، کلیپهایی از یک مجری پخش کردند که انگلیسی با لهجه آمریکایی صحبت میکرد و از آن به عنوان یک «موفقیت کامل و غیرمنتظره» استقبال میکرد – موفقیتی که ۲۰ هزار شغل ایجاد کرد.
اما چنین چیزی در ونزوئلا می تواند ظاهری فریبنده داشته باشد. به گفته سازمان دیده بان ونزوئلا این اتفاق جعلی بود چرا که لهجه آن مجری با کمک هوش مصنوعی درست شده بود.
مادورو که به ندرت در میان جمعیت به دنبال سوء قصد نافرجام با هواپیماهای بدون سرنشین در سال ۲۰۱۸ دیده می شود، در ۱ فوریه استادیوم خالی از تماشاگر را افتتاح کرد.
در آن سوی شهر، جمعیت واقعی در هفته های اخیر جمع شدند. در منطقه تاریخی مرکزی، کارمندان بخش دولتی علیه حقوقهای خود که فقط ۱۱.۱۴ دلار در ماه ارزش دارد، اعتراض کردهاند که به سختی برای خرید یک غذای مکدونالد در کاراکاس کافی است. خوزه آنتونیو کادیز، یک کارمند بهداشت ۱۹ ساله، در حالی که یک کلیه ماکت در دست خود گرفته بود، راهپیمایی کرد. او گفت: «این تمام چیزی است که ما ونزوئلاییها باید بخوریم. “کله پاچه.”
مادورو ۶۰ ساله، کشوری را اداره می کند که زمانی ثروتمند بود و اقتصاد نفت خیز آن به دلیل سال ها سوءمدیریت ویران شده است. از هر پنج ونزوئلایی بیش از یک نفر به خارج از کشور گریخته است و بدترین بحران انسانی در قاره آمریکا در دوران مدرن را به وجود آورده است.
آنا روساریو کنترراس، رئیس انجمن پرستاری کاراکاس، معترض، میگوید: «در ابتدا فکر میکردیم که چون او یک رئیسجمهور طبقه کارگر است، از ما نمایندگی میشود. مادورو بدترین دشمن طبقات کارگر شده است زیرا امروز در فقر شدید زندگی می کنیم.
اما با نزدیک شدن به دهمین سالگرد ورود مادورو به ریاستجمهوری در ۸ مارس، او همچنان کنترل خود را حفظ میکند و از تکنیکهای مدرنتر مانند محتوای رسانهای تولید شده توسط هوش مصنوعی استفاده میکند.
بیشتر بخوانید:
راز موفقیت ونزوئلا کاهش دخالت دولت در اقتصاد است
راز مادورو در مهار ابرتورم
مادورو بر خلاف غرب از این نقطه عطف عبور خواهد کرد. سه سال پیش، ایالات متحده و چندین دولت دیگر در تلاش برای برکناری مادورو بودند و خوان گوایدو، رئیس مجلس ملی را به عنوان رئیس جمهور قانونی معرفی کردند. با این حال، دولت در سایه گوایدو منحل شده است و دولت های غربی که از او حمایت می کردند بدون داشتن راهبردی چاره ای جز پذیرش مادورو ندارند.
ماریا آنجلا هولگین، که از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸ با مادورو به عنوان وزیر خارجه کلمبیا سروکار داشت، میگوید که دولتها در همه جا – در ایالات متحده، اتحادیه اروپا، آمریکای لاتین او را دست کم گرفته اند. او احمق نیست، او به خوبی نصیحت می کند و اشتباهات احمقانه ای که توسط دشمنانش انجام می شود به او کمک می کند.
مادورو یک راننده اتوبوس سابق و فعال اتحادیهای تلقی می شود که در کوبا آموزشهای سیاسی دیده است. او ثابت کرده که یک بازمانده زیرک است. دولت سوسیالیستی او که تحت تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا قرار گرفته است، به متحدان اصلی خود نزدیک شده است: روسیه، چین، کوبا و ایران. به گفته مقامات آمریکایی، او علاوه بر ارتش، حامیان قدرتمند غیردولتی نیز دارد: معدنچیان غیرقانونی طلا، قاچاقچیان کوکائین و چریک های مارکسیست کلمبیایی.
با توجه به شکست کمپین “فشار حداکثری” رئیس جمهور سابق دونالد ترامپ برای وادار کردن او به قدرت، اکنون تلاش ها بر جلب نظر مادورو به مذاکره برای انتخابات ریاست جمهوری آزاد و منصفانه در سال آینده متمرکز شده است.
مایکل مککینلی، دیپلمات ارشد سابق وزارت امور خارجه، میگوید: مادورو در مذاکرات شکست خورده است، زیرا احساس میکند در موقعیت بهتری قرار دارد و میتواند مذاکرات طولانی را انجام دهد. “اگر مادورو هستید، فکر می کنید که برای مدتی دیگر نیازی به انجام کارهای زیادی از نظر امتیاز دادن نیست.
خطر این است که یک دوره ریاست جمهوری دیگر مادورو می تواند چشم انداز باقی ماندن ونزوئلا را به عنوان یک کشور مستبد با اقتصادی در حال شکست برای سال های آینده باز کند، که یادآور زیمبابوه در زمان رابرت موگابه است. با این حال ناظران در مورد پیش بینی یک نتیجه سیاسی متفاوت محتاط هستند.
وقتی هوگو چاوز، رهبر کاریزماتیک ونزوئلا در پایان سال ۲۰۱۲ متوجه شد که از مبارزه دو ساله خود با سرطان جان سالم به در نخواهد برد، مادورو را به عنوان وارث خود انتخاب کرد. کمتر از سه ماه بعد، در ۵ مارس ۲۰۱۳، مرگ چاوز اعلام شد و به ۱۴ سال ریاست جمهوری پایان داد. مادورو چهره جدید چاویسمو شد. این انتخاب برخی را شگفت زده کرد. مادورو وفادار و مهربان بود و به عنوان وزیر خارجه و معاون رئیس جمهور خدمت کرده بود، اما فاقد جذابیت و کیش شخصیتی چاوز خود بود.
مادورو با ساکت کردن منتقدانش از یک سری تصمیمات فاجعه بار در اقتصاد جان سالم به در برد. سالی که او قدرت را به دست گرفت، تولید ناخالص داخلی ونزوئلا ۳۷۳ میلیارد دلار بود که آن را به چهارمین اقتصاد بزرگ آمریکای لاتین پس از کشورهای بسیار بزرگتر برزیل، مکزیک و آرژانتین تبدیل کرد.
با این حال، وضعیت مالی کشور در موقعیت خطرناکی قرار داشت. چاوز از رونق نفت برای تامین هزینه های پرهزینه استفاده کرده بود، پروژه های ساخت و ساز عظیمی را در ونزوئلا آغاز کرده بود و به تحویل نفت برای جلب متحدان کارائیب و آمریکای مرکزی یارانه می داد. تورم در حال اوج گرفتن بود اما زمانی که مادورو به قدرت رسید، به جای اصلاح اقتصاد، بر تقویت پایگاه سیاسی خود تمرکز کرد.
از ژوئن ۲۰۱۴ قیمت جهانی نفت به عنوان ستون فقرات اقتصاد ونزوئلا، به شدت کاهش یافت و این کشور وارد رکود شد. دولت اسکناسها را با هواپیما وارد کرد و باعث افزایش تورم شد.
مادورو بهجای از بین بردن کنترلهای مبادلاتی یا کاهش هزینههای دولتی، برند اقتصاد سوسیالیستی خود را تداوم بخشید. به گفته صندوق بینالمللی پول، تا سال ۲۰۱۸، تولید ناخالص داخلی ونزوئلا به ۴۵ میلیارد دلار کاهش یافت و این کشور را به یکی از فقیرترین کشورهای آمریکای جنوبی تبدیل کرد. کمبود غذا، دارو و اقلام اولیه زندگی بسیار گسترده بود. قطع برق، کمبود آب و خشونت گروهها بر این بدبختی افزوده است.
آسدروبال اولیوروس، رئیس موسسه مشاوره کاراکاس Ecoanalítica گفت: «به سختی می توان کشور دیگری را پیدا کرد که بدون جنگ یا بلایای طبیعی به این میزان درگیر شده باشد. سال های مادورو بدترین سال ها در تاریخ اقتصادی ونزوئلا بوده است.
علیرغم نزدیک شدن تورم به ۱۴۰۰۰ درصد، مادورو در سال ۲۰۱۸ در انتخاباتی که توسط مخالفان تحریم شد و توسط ایالات متحده و اتحادیه اروپا تقبیح شده بود، مجدداً در انتخابات پیروز شد. ترامپ تحریمهای اقتصادی شدیدتری را اعمال کرد و ارتباط ونزوئلا را از سیستم مالی ایالات متحده قطع کرد و اتباع آمریکایی را از معامله با شرکت نفت دولتی PDVSA به عنوان بخشی از کمپین «فشار حداکثری» منع کرد و تولید نفت کاهش یافت.
در ژانویه ۲۰۱۹، مجلس ملی ونزوئلا تحت کنترل مخالفان مداخله شدیدی را آغاز کرد. این کشور با استناد به یک بند قانون اساسی که به او اجازه میدهد در غیاب رئیس قانونی کشور قدرت را در دست بگیرد، گوایدو، رئیسجمهور موقت ونزوئلا را اعلام کرد.
شعار گوایدو «بله ما میتوانیم» بود و ظاهر تلهژنیک جوان او باعث مقایسه با باراک اوباما شد. او یک “دولت موقت” را معرفی کرد و “سفیران” در خارج از کشور و همچنین هیئت های سایه را برای نظارت بر میلیاردها دلار از دارایی های ونزوئلا در خارج از کشور تعیین کرد.
دولت ترامپ، همراه با انبوهی از کشورهای آمریکای لاتین با گرایش راست، به سرعت گوایدو را به عنوان رهبر قانونی ونزوئلا به رسمیت شناخت. مادورو واشنگتن را به تلاش برای کودتا متهم کرد و روابط دیپلماتیک خود را قطع کرد. صدها هزار نفر از مردم ونزوئلا به خیابان ها ریختند. به نظر می رسید روزهای مادورو به پایان رسیده است.
در میان شهروندان ونزوئلا که از شکستهای مخالفان سرخورده شده بودند، ستاره گوایدو کمرنگ شد. تلاش ناموفق تیمی از مزدوران آمریکایی در ماه می ۲۰۲۰ برای حمله به ونزوئلا و ربودن مادورو، فضایی مضحک را به همراه داشت. در سال گذشته، نظرسنجی ها نشان داد که گوایدو تقریباً به اندازه مادورو منفور بود.
در همین حال، موجی از انتخابات در سراسر آمریکای لاتین دولتهای چپگرای جدیدی را به قدرت رساند که خواهان عادیسازی روابط با ونزوئلا بودند. دولت بایدن مایل بود از استراتژی شکست خورده «فشار حداکثری» دوران ترامپ دور شود. تهاجم روسیه به اوکراین باعث جستجوی منابع جدید نفت شد.
در مارس سال گذشته، سه مقام ارشد آمریکایی، از جمله خوان گونزالس، مشاور بایدن در آمریکای لاتین، برای گفتگو با مادورو در مورد کاهش تحریمها و آزادی گروگانهای آمریکایی به کاراکاس رفتند. در آن زمان، مادورو به دلیل قاچاق مواد مخدر با قیمت ۱۵ میلیون دلار توسط دولت آمریکا تحت تعقیب بود. پس از این مذاکرات، هفت آمریکایی در مبادله زندانیان آزاد شدند و نوامبر گذشته، ایالات متحده به شورون اجازه داد تا تولید نفت محدود ونزوئلا را از سر بگیرد و بفروشد.
مککینلی دیپلمات ارشد سابق وزارت امور خارجه میگوید: ایالات متحده تمام آنچه در توان داشت علیه ونزوئلا به کار برد: بدون تهاجم: تحریمها بر رهبری، تحریمهای نفت و اقتصاد ونزوئلا، به رسمیت شناختن دولت موقت، بسیج حمایت بینالمللی از گوایدو و عقبنشینی از به رسمیت شناختن مادورو.
در پایان سال گذشته اپوزیسیون ونزوئلا به امر اجتناب ناپذیر تعظیم کرد و به پایان دوره ریاست جمهوری موقت گوایدو رای داد. گوایدو به FT می گوید: از بین بردن آن یک اشتباه بود. این یک ابزار بسیار جسورانه بود.” . . ما موفق شدیم ۶۰ کشور از سراسر جهان را پشت سر خود قرار دهیم و دیکتاتوری مانند مادورو را تحت فشار قرار دهیم. . . و چه ابزار دیگری داشتیم؟
هولگین، وزیر خارجه سابق کلمبیا، دیدگاه متفاوتی دارد. او می گوید: به رسمیت شناختن گوایدو به عنوان رئیس جمهور همیشه پوچ بود. بیش از آن که پوچ باشد، در روابط بین الملل بی سابقه بود. این فقط به تحکیم مادورو کمک کرد.
ده سال پس از به قدرت رسیدن، مادورو بیش از هر زمان دیگری ریشه دارتر به نظر می رسد، که به کمک مهاجرت بسیاری از شدیدترین منتقدان او، اختلافات در اپوزیسیون و تغییر بزرگ – هرچند اعلام نشده – در سیاست اقتصادی کمک کرده است.
طی سه سال و نیم گذشته، سوسیالیست ها چرخش به سمت بازار آزاد در پیش گرفتند و بخش خصوصی را در آغوش گرفتند، واردات را آزاد کردند، کنترل قیمت ها را کاهش دادند و اجازه استفاده از دلار آمریکا را دادند. صندوق بینالمللی پول پیشبینی میکند که پس از رشد مشابه در سال گذشته، اقتصاد امسال ۶ درصد رشد خواهد کرد.
در حالی که بسیاری از مردم همچنان در دام فقر هستند، برخی از نزدیکان مادورو تحت رهبری او سود زیادی برده اند. آنها که به دلیل ارتباطات دولتی خود انچوفادوس (به معنای “وصل شده”) نامیده می شوند، به لطف روابط سودآورشان میلیون ها دلار درآمد کسب کرده اند.
انچوفادوس ها در مکانهایی مانند فروشگاه بزرگ Galería Avanti، جایی که لباسهای Dolce & Gabbana به قیمت ۱۷۰۰ دلار به فروش میرسد، خرید میکنند. انجمن ملی رستوران تخمین می زند که در سال ۲۰۲۲ حدود ۲۰۰ غذاخوری به طور عمده در کاراکاس افتتاح شد. باشگاه های ورزشی مجلل در حال رونق هستند. لوسیا، یکی از ساکنان کاراکاس که نام کامل خود را نگفت، میگوید: «انچوفادوسها میدانند که نخبگان جدید هستند و از این موقعیت لذت میبرند.
مقامات آمریکایی و رهبران اپوزیسیون ونزوئلا اصرار دارند که رژیم مادورو شکنندهتر از آن چیزی است که به نظر میرسد. حمله روسیه به اوکراین روابط مادورو با مسکو را پیچیده کرده است. اکنون که ونزوئلا با رقابت مخلوطهای باکیفیتتر روسیه مواجه است، قاچاق نفت خام سنگین تحریمشده خود به بازارهای آسیایی را دشوارتر مییابد.
واشنگتن و بروکسل امیدوارند که کاهش بیشتر تحریمها و مشروعیت بینالمللی بیشتر مادورو را تشویق کند تا اصلاحات کافی را بپذیرد تا به اپوزیسیون فرصتی برای پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری سال آینده بدهد. تعداد کمی خوشبین هستند که این موفق خواهد شد، اما حتی تعداد کمی جایگزین می بینند.
۳۱۱۳۱۱