فواید و مضرات اسید اسکوربیک و نقش آن در بدن
ویتامین C که به آن اسید اسکوربیک نیز گفته می شود، برای رشد، تکامل و ترمیم کلیه بافت های بدن ضروری است. این ماده در بسیاری از عملکردهای بدن از جمله تشکیل کلاژن، جذب آهن، عملکرد صحیح سیستم ایمنی بدن، ترمیم زخم و نگهداری غضروف، استخوان و دندان نقش دارد. اسید اسکوربیک یکی از بسیاری آنتی اکسیدان ها است که می تواند از آسیب های ناشی از مولکول های مضر به نام رادیکال های آزاد و همچنین مواد شیمیایی سمی و آلاینده ها مانند دود سیگار محافظت کند. رادیکال های آزاد می توانند تجمع یافته و در ایجاد شرایط سلامتی مانند سرطان، بیماری های قلبی و آرتروز کمک کنند. در این مقاله قصد داریم شما را با فواید و مضرات اسید اسکوربیک و نکات خرید آسکوربیک اسید آشنا کنیم.
فواید اسید اسکوربیک برای سلامتی
متخصصان می گویند اسید اسکوربیک یکی از ایمن ترین و موثرترین مواد مغذی است. اگرچه ممکن است درمانی برای سرماخوردگی نباشد، اما از مزایای اسید اسکوربیک می توان به محافظت در برابر کمبود سیستم ایمنی بدن، بیماری های قلبی عروقی، مشکلات سلامتی قبل از زایمان، بیماری چشم و حتی چین و چروک پوست اشاره کرد. میزان بالای دریافتی قابل تحمل (یا حداکثر مقداری که می توانید در روز مصرف کنید و صدمه ای نبیند) برای بزرگسالان ۲۰۰۰ میلی گرم در روز است.
ویتامین C هم در غذا و هم به صورت قرص به راحتی جذب می شود و هنگامی که این دو با هم خورده می شوند می توانند جذب آهن را افزایش دهند. کمبود ویتامین C نسبتاً نادر است و در بزرگسالان دارای سوء تغذیه دیده می شود. در موارد شدید، می تواند به اسکوربوت منجر شود – با ضعف، کم خونی، کبودی، خونریزی و لق شدن دندان مشخص می شود. طبق تحقیقات اخیر، اسید اسکوربیک ممکن است مزایایی برای سلامتی داشته باشد، از جمله:
- استرس. کمبود اسید اسکوربیک با بسیاری از بیماری های مرتبط با استرس در ارتباط است. این اولین ماده مغذی است که در افراد الکلی، سیگاری و افراد چاق کاهش می یابد. و از آنجا که ویتامین C یکی از مواد مغذی حساس به استرس است، بدست آوردن سطح ویتامین C می تواند یک نشانگر ایده آل برای سلامت کلی باشد.
- سرماخوردگی. وقتی صحبت از سرماخوردگی می شود، ویتامین C درمانی نیست، اما برخی مطالعات نشان می دهد که ممکن است از بروز عوارض جدی پیشگیری کند. دانشمندان می گویند: “شواهد خوبی وجود دارد که مصرف ویتامین C را برای سرماخوردگی و آنفولانزا می تواند خطر ابتلا به عوارض بعدی مانند ذات الریه و عفونت های ریوی را کاهش دهد.”
- سکته. اگرچه تحقیقات متناقض بوده است، اما یک مطالعه در مجله تغذیه بالینی آمریکا نشان داد که کسانی که بالاترین غلظت ویتامین C را در خون خود دارند با ۴۲٪ خطر سکته مغزی کمتر از کسانی که کمترین غلظت را دارند، ارتباط داشتند. دلایل این امر کاملاً روشن نیست. اما آنچه واضح است این است افرادی که میوه و سبزیجات زیادی می خورند، سطح ویتامین C در خون بیشتری دارند. محققان گفتند: “افرادی که میوه و سبزیجات بیشتری مصرف می کنند نه تنها دارای ویتامین C بیشتری در خون هستند، بلکه از سایر مواد مغذی بالقوه مفید برای سلامتی مانند فیبر و سایر ویتامین ها و مواد معدنی استفاده می کنند.”
- پیری پوست. اسید اسکوربیک سلول های داخل و خارج بدن را تحت تأثیر قرار می دهد و در مورد پیری می تواند خاصیت آنتی اکسیدانی داشته باشد. مطالعه ای که در مجله تغذیه بالینی آمریکا منتشر شده است، ارتباط بین مواد مغذی و پیری پوست را در زن ۴۰-۷۴ ساله بررسی کرده است. این مطالعه نشان داد که مصرف بیشتر اسید اسکوربیک با احتمال کمتر ظاهر چروکیده، خشکی پوست و ظاهر بهتر پیری پوست ارتباط دارد. علاوه بر این، درمان های موضعی با ویتامین C در برخی مطالعات نشان داده است که باعث کاهش چین و چروک می شود.
مطالعات دیگر نشان داده اند که ویتامین C نیز ممکن است:
- التهاب را کاهش دهید.
- خطر ابتلا به سرطان و بیماری های قلبی عروقی را کاهش دهید.
چگونه می توان اسید اسکوربیک بیشتری در رژیم غذایی خود دریافت کرد؟
این ماده آنتی اکسیدانی فوق العاده مغذی در انواع میوه ها و سبزیجات یافت می شود. غذاهای غنی از ویتامین C مرکبات، فلفل سبز، توت فرنگی، گوجه فرنگی، کلم بروکلی، سیب زمینی سفید و سیب زمینی شیرین است. از دیگر منابع خوب می توان به سبزیجات طالبی، انبه، هندوانه، گل کلم، کلم، فلفل قرمز، تمشک، زغال اخته، کدو زمستانی و آناناس اشاره کرد.
ممکن است سطح اسید اوریک خون را کاهش دهد و به جلوگیری از حملات نقرس کمک کند.
نقرس نوعی آرتروز است که تقریباً ۴٪ از بزرگسالان آمریکایی را درگیر می کند. این بسیار دردناک است و شامل التهاب مفاصل، به ویژه انگشتان شست پا است. افراد مبتلا به نقرس دچار تورم و حملات ناگهانی و شدید درد می شوند. علائم نقرس در صورت وجود بیش از حد اسید اوریک در خون ظاهر می شود. اسید اوریک ماده زائدی است که توسط بدن تولید می شود. در سطوح بالا ممکن است متبلور و در مفاصل رسوب کند. جالب اینجاست که چندین مطالعه نشان داده است که اسید اسکوربیک ممکن است به کاهش اسید اوریک در خون کمک کرده و در نتیجه از حملات نقرس محافظت کند.
به جلوگیری از کمبود آهن کمک می کند.
آهن ماده مغذی مهمی است که عملکردهای متنوعی در بدن دارد. برای ساختن گلبول های قرمز و انتقال اکسیژن به بدن ضروری است. مکمل های ویتامین C می توانند به بهبود جذب آهن از رژیم غذایی کمک کنند. ویتامین C در تبدیل آهن جذب شده ضعیف، مانند منابع آهن گیاهی، به شکلی که جذب آن آسان تر است کمک می کند. این امر به ویژه برای افرادی که رژیم غذایی بدون گوشت دارند بسیار مفید است، زیرا گوشت منبع اصلی آهن است. در حقیقت، صرف ۱۰۰ میلی گرم ویتامین C ممکن است ۶۷٪ جذب آهن را بهبود بخشد. در نتیجه، اسید اسکوربیک ممکن است به کاهش خطر کم خونی در افراد مستعد کمبود آهن کمک کند.
مضرات اسید اسکوربیک
- اگرچه اسید اسکوربیک به طور کلی ایمن در نظر گرفته می شود، اما دوزهای بالا می تواند عوارض جانبی از جمله سوزش معده، حالت تهوع، سردرد، گرفتگی معده و اسهال ایجاد کند. دوزهای بیش از ۲۰۰۰ میلی گرم بسیار شدید در نظر گرفته می شود و ممکن است خطر اسهال شدید و سنگ کلیه را افزایش دهد در حالی که می توانید با اطمینان ویتامین C را در دوران بارداری مصرف کنید، اما استفاده بیش از حد از آن ممکن است به نوزاد آسیب برساند. به طور کلی، بین ۸۵ تا ۱۲۰ میلی گرم در روز کافی در نظر گرفته می شود.
- اسید اسکوربیک همچنین می تواند قند خون شما را افزایش دهد و در صورت ابتلا به دیابت باید با احتیاط مصرف شود. در زنان مسن مبتلا به دیابت، ویتامین C در مقادیر بیشتر از ۳۰۰ میلی گرم در روز خطر مرگ ناشی از بیماری قلبی را افزایش می دهد.
- اسید اسکوربیک در بارداری به دلیل افت ناگهانی سطح باعث کمبود نسبی ویتامین در خون کودک پس از تولد، ممکن است باعث بروز عقب ماندگی در نوزاد شود. بنابراین، در بارداری باید از دوزهای بالاتر از ۱۰۰۰ میلی گرم ویتامین C اجتناب شود، مگر اینکه با توصیه پزشکی.
- اعتیاد به الکل: مصرف الکل باعث دفع اسید اسکوربیک از طریق ادرار در بدن می شود. افرادی که به طور منظم از الکل استفاده می کنند، به ویژه کسانی که بیماری های دیگری دارند، اغلب کمبود ویتامین C دارند. برای بازگرداندن سطح اسید اسکوربیک به حالت طبیعی ممکن است نیاز به درمان طولانی مدت این افراد نسبت به حالت طبیعی باشد.
فواید اسید اسکوربیک در بدن
فواید اسید اسکوربیک در بدن زیاد است. این ویتامین به وفور در میوه های تازه، به ویژه توت سیاه، مرکبات و توت فرنگی و در بیشتر سبزیجات تازه وجود دارد. منابع خوب کلم بروکلی و فلفل هستند. در اثر گرما از بین می رود و به خوبی در بدن ذخیره نمی شود. اسید اسکوربیک یک عامل کاهنده خوب است و بسیاری از واکنش های متابولیک و فرآیندهای ترمیم را تسهیل می کند.
اسید اسکوربیک به سلامت چشم کمک می کند
اسید اسکوربیک ( ویتامین C ) یک آنتی اکسیدانی است که در میوه ها و سبزیجات یافت می شود. اسید اسکوربیک برای استخوان ها و بافت های همبند، ماهیچه ها و رگ های خونی بسیار مهم است.یکی از فواید اسید اسکوربیک این است که به بدن کمک می کند تا آهن را جذب کند که برای تولید گلبول های قرمز مورد نیاز است. ویتامین C به تقویت مویرگ ها، لثه ها، دندان ها، غضروف و جذب آهن کمک می کند. تقریباً تمام سلول های بدن به آن بستگی دارند. از جمله سلول های چشم، جایی که در همه بافت ها متمرکز است.
ویتامین C همچنین از سلامت رگ های خونی چشم پشتیبانی می کند. بدن ما اسید اسکوربیک مورد نیاز ما را ایجاد نمی کند، به همین دلیل است که دریافت روزانه ویتامین C از طریق رژیم غذایی، مکمل های غذایی یا غذاهای غنی شده و نوشیدنی ها برای حفظ سلامتی چشم مهم است. اسید اسکوربیک خطر ابتلا به آب مروارید را کاهش می دهد. فاکتورهای خطر ابتلا به آب مروارید شامل استعمال سیگار، دیابت و استفاده از استروئید هستند. مطالعات بیشماری در ارتباط با مصرف اسید اسکوربیک و کاهش خطر ابتلا به آب مروارید وجود دارد.
زنانی که ویتامین C را به مدت ۱۰ سال یا بیشتر مصرف کرده اند، ۶۴ درصد کاهش خطر ابتلا به آب مروارید هسته ای را تجربه کرده اند. مصرف یک مکمل با حداقل ۳۰۰ میلی گرم در روز ویتامین C به جلوگیری از پیشرفت آب مروارید کمک می کند. اسید اسکوربیک همچنین کمک می کند تا بافت پیوندی از جمله کلاژن موجود در قرنیه چشم را شکل داده و آن را حفظ کند .
اسید اسکوربیک تاثیر مثبتی روی کبد دارد
آنتی اکسیدان ها ترکیباتی هستند که بدن را از مولکول های بسیار فعال که رادیکال های آزاد نامیده می شوند، محافظت می کنند. اگر رادیکال های آزاد ایجاد شود، آنها می توانند به بافت ها آسیب رسانده و تخریب کبد را در مبتلایان به هپاتیت تسریع کنند. این فرایند می تواند باعث از بین رفتن گلوتاتیون (GSH)، یک آنتی اکسیدان اصلی در سلولهای کبدی شود. دوزهای روزانه ویتامین C ، ویتامین E و سلنیم پوشش اساسی آنتی اکسیدانی را فراهم می کند.
شکل فعال ویتامین C، یک آنتی اکسیدان قوی است که در بسیاری از عملکردها در بدن، به ویژه در کبد نقش دارد، اگرچه سلول های انسانی قادر به ترکیب اسید اسکوربیک نیستند، اما می توانند DHA را در اسید اسکوربیک فعال کنند. تامین اختلال در مصرف، جذب و یا برخورد با متابولیک ویتامین C می تواند در افزایش شکنندگی کبدی نقش داشته باشد و می تواند منجر به آسیب کبدی مرتبط با چندین بیماری کبدی مانند کلستاز، هپاتیت ویروسی و بیشتر اوقات به تجمع چربی های الکلی و غیر الکلی شود.
در بسیاری از مدل های حیوانی، ویتامین C در برابر مواد کبدی محافظت می کند و فعالیت آنتی اکسیدانی و محافظت کننده ای از سلولهای کبدی را فراهم می کند. با این وجود دوزهای زیاد ویتامین C می تواند علائم تهوع، درد شکم و اسهال را ایجاد کند و دوزهای بالاتر منجر به افزایش ALT سرم می شود، اما از نظر بالینی آسیب کبدی با زردی نیست.
از فواید اسید اسکوربیک کمک به عملکرد سلول های سفید خون و تقویت ایمنی بدن است
خون از گلبول های قرمز، گلبول های سفید، پلاکت ها و پلاسما تشکیل شده است. گلبول های سفید خون فقط حدود ۱٪ خون را تشکیل می دهند، اما تأثیر آنها بسیار زیاد است. به گلبول های سفید خون لکوسیت ها نیز گفته می شود. آنها از بدن در برابر بیماری ها محافظت می کنند.
یکی از اصلی ترین دلایلی که افراد مکمل ویتامین C مصرف می کنندتقویت ایمنی بدن است.اسید اسکوربیک در بسیاری از قسمت های سیستم ایمنی بدن دخیل است. سلول های خون و پلاکت های خون در افراد عادی سرشار از اسید اسکوربیک هستند. در رژیم غذایی بدون اسید اسکوربیک سطح ویتامین تقریبا کاهش یافته است و پس از آن سلول های سفید به آرامی کاهش می یابند.
اول: اسید اسکوربیک به تشویق تولید گلبول های سفید معروف به لنفوسیت ها و فاگوسیت ها کمک می کند که به محافظت از بدن در برابر عفونت ها کمک می کند.
دوم: اسید اسکوربیک به سلول های سفید خون کمک می کند تا ضمن محافظت از آنها در برابر صدمه توسط مولکول های بالقوه مضر مانند رادیکال های آزاد، مؤثرتر عمل کنند.
سیستم ایمنی بدن پس از شیمی درمانی یا پیوند سلول های بنیادی نیاز به بازسازی دارد، در حالی که بیماران سرطانی غالباً کمبود اسید اسکوربیک دارند. تمرکز بر روی لنفوسیت ها می شود، زیرا این سلول های سفید خون کمترین سرعت برای ترمیم دارند و بیماران را مستعد عفونت های کشنده می کنند. لنفوسیت های T واسطه ایمنی سلولی را دارند. مطالعات نشان می دهد که رشد سلول T نیاز به اسید اسکوربیک دارد، از فواید اسید اسکوربیک تکثیر سلول T را افزایش می دهد و عملکرد سلول T را تحت تأثیر قرار می دهد.
منبع: