آشنایی با قانون مالیات تراکنش های بانکی
مالیات بر گردش حساب چیست؟ و نحوه محاسبه مالیات تراکنش بانکی چگونه است؟
مالیات بر گردش حساب چیست و چگونه محاسبه می شود؟ مالیات تراکنش های بانکی چگونه است؟ کدام تراکنش ها مشمول مالیات می شوند و کدام ها معاف از مالیات هستند؟ اصطلاح تراکنش مشکوک به چه نوع از تراکنش هایی اطلاق می شود؟ این ها تنها چند نمونه از ده ها سوالی است که در رابطه با مالیات بر گردش حساب ذهن بسیاری از افراد را به خود مشغول کرده است و در مشاوره مالیاتی پرسیده می شود.
ما در این مقاله قصد داریم به زبانی ساده و واضح مالیات بر گردش حساب و مالیات تراکنش های مختلف بانکی را برای تان توضیح دهیم تا یک بار و برای همیشه با این مفاهیم آشنایی لازم و کافی را پیدا کنید. یکی از مالیات هایی که دولت از شهروندان خود می گیرد و در چند وقت گذشته سروصدای زیادی را در حوزه رسانه ای برپا کرده است، مالیات بر گردش حساب و مالیات بر حساب ها و مالیات تراکنش های بانکی است. بنابراین باید با مفاهیم مرتبط با مالیات بر گردش حساب آشنایی داشته باشیم.
مالیات تراکنش بانکی چیست؟
در سال های اخیر محدودیت های متعددی برای اخذ مالیات تراکنش های بانکی وجود داشته است. یکی از اهداف مقامات مالیاتی یک کشور اخذ مالیات بر فروش یا تراکنش های بانکی است. بر این اساس، مودی مالیات بر ارزش افزوده باید اظهارنامه مالیاتی تهیه و در زمان توافق شده به سازمان امور مالیاتی کشور تسلیم کند.
اگر تراکنش های بانکی شما مشکوک ثبت شود و سابقه مالیاتی نداشته باشید، حساب بانکی شما معمولاً توسط مقامات مالیاتی کشور حسابرسی می شود. بر این اساس بخشنامه ای در خصوص افشای ضوابط و شرایط اصلی این مالیات و راستی آزمایی عملیات بانکی صادر می شود. بنابراین باید ارتباط دو طرفه بین بانک و سازمان مالیاتی کشور وجود داشته باشد.
درگاه های بانکی و دستگاه های پوز نیز رصد شده و تمامی تراکنش ها ثبت می شوند. در هر تراکنشی که بر روی حساب بانکی شما انجام می شود، اعم از واریز وجه، برداشت وجه، اعلام موجودی، گردش حساب و پرداخت قبوض و استفاده از خدمات بانکی، مقداری از وجه مورد معامله توسط بانک و سازمان امور مالیاتی کشور به عنوان مالیات و در ازای ارائه خدمات بانکی از حساب شما کسر می شود.
این نوع مالیات، مالیات بر گردش حساب و مالیات تراکنش بانکی نام دارد و مقدار آن با توجه به مقدار گردش حساب و میزان وجه مورد معامله در همان تراکنش، از حساب بانکی شهروندان کسر می شود. مالیات ها به منظور ارائه خدمات از سوی نهادهای حکومتی به شهروندان از حساب آن ها (اعم از حقیقی و حقوقی) کسر می شود.
برای مثال، فرض کنید یک فروشگاه اینترنتی دارید و در ازای خدمات و محصولات خود، از مشتریان هزینه ای دریافت می کنید. برای دریافت هزینه محصولات خود از مشتریان به یک درگاه بانکی نیاز دارید. در این حالت، در تراکنش های بانکی برای پرداخت هزینه محصولات شما، مالیات ها از حساب شما کسر می شوند.
تراکنش بانکی مشکوک چیست؟
میزان دارایی هایی که شما در حساب های بانکی خود دارید برای سازمان امور مالیاتی کشور مهم نیست و مورد توجه قرار نمی گیرد؛ اما زمانی که تراکنشی را از آن حساب انجام می دهید، به عنوان مثال مبلغی را وارد حساب کرده یا از آن خارج می کنید، سازمان امور مالیاتی کشور وارد عمل شده و مالیات تراکنش بانکی را از حساب شما کسر می کند.
در این تراکنش های بانکی که مشکوک به نظر می رسند نیز توسط این سازمان بررسی می شوند تا مشخص شود که آیا تراکنش مشمول مالیات است یا خیر. زیرا در قانون مالیات بر گردش حساب برخی از تراکنش ها معاف از مالیات هستند و برخی دیگر خیر. برای درک بهتر تراکنش های مشکوک از نظر سازمان امور مالیاتی، بهتر است ابتدا با تراکنش های سالم و بدون مشکل آشنا شویم. یک تراکنش بی مشکل در یکی از دسته های زیر قرار می گیرد:
- گردش حساب بانکی برای دریافت وام و تسهیلات
- تراکنش بانکی و گردش حساب بانکی حاصل از امور کشاورزی
- تراکنش بانکی که ناشی از درآمدهای معاف از مالیات هستند
- گردش مالی حاصل از امور ارث، نذر، حبس و وقف
- گردش بانکی حاصل از منابع درآمدی، حقوق، دستمزد و اجاره
بررسی تراکنش های بانکی یکی از روش هایی است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور برای اطمینان از صحت اظهارنامه های مالیاتی استفاده می شود. علاوه بر این، به طور کلی پذیرفته شده است که سازمان مالیاتی کشور قدرت بررسی تراکنش های بانکی را برای هرگونه فعالیت مشکوک دارد.
تراکنش های بانکی افراد فاقد پرونده مالیاتی نیز در این زمینه به عنوان یکی از کارهایی که انجام می شود، مورد بررسی قرار می گیرد. بانک ها موظف اند تراکنش های مشکوک روی حساب های بانکی را مورد بررسی قرار داده و به سازمان امور مالیاتی کشور تسلیم کنند. حق اعتراض به مالیات نیز برای افراد در نظر گرفته شده است.
تراکنش های بانکی معاف از مالیات کدامند؟
هر چند تراکنش های بانکی مشمول مالیات شده و صاحب حساب باید نسبت به پرداخت مالیات بر درآمد طبق آموزش اظهارنامه مالیاتی خود اقدام کند اما باید توجه شود که تمامی تراکنش های بانکی مشمول مالیات نیست؛ تراکنش های بانکی معاف از مالیات شامل تراکنش های زیر می باشد:
- تراکنش های بانکی با ماهیت درآمدی که در محاسبه مالیات در سال مربوطه محسبه شده است.
- تراکنش های با ماهیت درآمدی با نرخ صفر و یا معاف از مالیات از جمله درآمد حاصل از کشاورزی، وقف، نذورات، ارثیه
- تراکنش های با ماهیت غیردرآمدی
نحوه محاسبه مالیات تراکنش بانکی
افرادی که دارای تراکنش بانکی بوده و مشمول مالیات تراکنش بانکی می شوند، برای محاسبه مالیات تراکنش بانکی باید طبق دستور سازمان امور مالیاتی و براساس ماده 131 قانون مالیات های مستقیم اقدام کند؛ فرمول محاسبه مالیات تراکنش بانکی 1402 به شرح زیر می باشد:
فروش یا درآمد= جمع تراکنش های بی اثر یا معاف – جمع واریزی به همه حساب های بانکی
مالیات تراکنش بانکی چقدر است؟
با شناسایی حساب های بانکی و تراکنش های مشمول مالیات سوالی که پیش می آید این است که نحوه محاسبه مالیات تراکنش بانکی چگونه بوده و نرخ آن چقدر است؟ در خصوص نحوه محاسبه و فرمول آن در مطالب قبل توضیحات لازم ارائه شد، اما نرخ مالیات مربوط به تراکنش های بانکی بر اساس ماده 131 مالیات های مستقیم تعیین می شود.
مالیات حساب بانکی
اشخاص برای جلوگیری از حمل و نقل پول نقد و کاهش احتمال مربوط به خطرات پول نقد، اقدام به افتتاح حساب در بانک می کنند، طبق قوانین جدید مالیاتی با توجه به این که برخی از این حساب ها به عنوان حساب تجاری اشخاص شناخته می شوند، مشمول مالیات می شوند.
مالیات حساب بانکی و معافیت های مربوطه نیز در قانون مشخص شده است؛ اما باید توجه کرد که تمامی حساب های بانکی مشمول مالیات نیستند، فقط حساب هایی که طبق قانون مشخص و دارای گردش حساب مشخصی هستند مشمول پرداخت مالیات می گردند.
دستورالعمل و مالیات گردش حساب بالای 500 میلیون در سال
در میان تراکنش های بانکی انجام شده در صورتی که حسابی دارای مبلغ بیش از 500,000,000 تومان گردش حساب در سال داشته باشد، بانک مرتبط با ارسال پیامک و تماس تلفنی درخواست ارائه مدارک و مستندات می کند؛ در این صورت شخص باید با مراجعه به بانک مدارک و مستندات مربوطه را تحویل دهد.
در صورتی که شخص با مدارک و مستندات ارائه داده شده اثبات کند که حساب مذکور تجاری نیست و یا این که مالیات درآمد مربوط به گردش حساب را پرداخت کرده دیگر نیازی به پرداخت مالیات نخواهد بود؛ اما اگر نتواند موارد مذکور را به اثبات برساند طبق ماده 131 قانون مالیات های مستقیم باید اقدام به پرداخت مالیات نماید.