مهم‌ترین اثر حافظ، زندگی او است

حسین جعفری در گفت‌وگو با تیتر اول به مناسب روز بزرگداشت حافظ، به شخصیت علمی و برجسته حافظ اشاره کرد و افزود: حافظ با توجه به نبوغ، حافظه، تعلیم و تربیت صحیحی که داشته و جامع علوم عقلی و نقلی بود و هم چنین با علوم انسانی، مفاهیم عرفانی، کلام و علوم دینی، تفسیر قرآن و فنون ادبی، آشنایی کاملی داشته است.

وی ادامه داد: حافظ با حافظه کامپیوتری خود حافظ کل قرآن کریم بوده است. او تنها فرد در طول تاریخ معارف بشری است که تمام علوم مختلف را در خدمت و استعلای شعر خویش قرار داده است.

وی اظهار کرد: حافظ از تمام علوم در شعر خود بهره می‌برد و در عرصه سیاسی و اجتماعی نیز هم‌چون خواجه نصیرالدین طوسی و شیخ فضل‌الله همدانی که مناصب اداری و سیاسی داشتند، نداشت و آن را دون مقام معنوی خود می‌دانست.

جعفری، مهم ترین شاخصه و ویژگی مردم شیراز در قرن هفتم و هشتم را حافظ و قاری برجسته بودن او عنوان کرد و گفت: حافظ به دلیل استعداد و توانایی‌های فوق‌العاده، مورد اقبال و توجه عموم و حاکمان و وزرای دانش‌پرور و دانش دوستی هم‌چون شاه شجاع و قوام‌الدین حسن قرار می‌گرفت.

وی، تمام آثار و اشعار حافظ را نمودی از فرهنگ و تمدن اسلامی عنوان کرد و افزود: اگر از فرد بیگانه‌ای بخواهیم که حوزه تمدنی اشعار حافظ را مشخص کند، چیزی جز اسلامیت و ایرانیت نمی‌تواند انتخاب کند در همین راستا مفاهیمی هم‌چون مغ، می، میکده و میخانه متعلق به ایران پیش از اسلام و مفاهیمی مثل نماز، روزه، مسجد، صوفی، زاهد و جنت مربوط به تمدن ایران اسلامی است که در اشعار حافظ می‌توان مشاهده کرد.

وی ریا را بزرگ‌ترین آسیب دینی در اشعار حافظ قلمداد کرد و ادامه داد: حافظ به عنوان یک مسلمان واقعی، نگاه رئالیستی به اسلام داشت و در کنار اعتقاد به اسلام و قرآن از آسیب‌های دینی و مذهبی هم‌چون ریا، تزویر و دورویی غافل نبود و در شعر خود به مبارزه و اصلاح آن‌ها می‌پرداخت.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: تاریخ ادبیات فارسی به قبل، عصر و بعد از حافظ تقسیم می‌شود که دوران پیش از قرن هفتم و هشتم، دوران طلایی شعر و ادب فارسی است. شاعران نامداری هم‌چون فردوسی، سنایی، نظامی، خاقانی، عطار، مولانا و سعدی پیش از حافظ شاهکارهای خود را خلق کرده بودند که حافظ نیز از نکات و ویژگی‌های آن‌ها بهره کامل را برده است.

وی در خصوص دیگر دوران‌های تاریخ ادبیات فارسی، ادامه داد: دوره زندگی حافظ، عصر شعرای بزرگ غزل سرا هم‌چون خواجوی کرمانی، سلمان ساوجی و کمال خجندی است؛ عصری که حافظ و سعدی را پشت سرگذاشته و تجربه ارزشمند آن‌ها را به همراه دارد و هم‌چنین بعد از عصر حافظ که با حمله وحشیانه تیمور و سرکار آمدن صفویان از اوج شکوفایی و پیشرفت افتاده بود ولی همگی تحت تاثیر اشعار و مکتب حافظ قرار گرفته بودند.

این حافظ پژوه مهم‌ترین ویژگی شعر حافظ را تعادل در لفظ و معنا عنوان کرد و گفت: مکتب و شعر حافظ از نظر تقسیم بندی ملک الشعرای بهار به نام سبک عراقی مشهور است ولی شعر او قابل دسته‌بندی و تقسیم بندی رایج و عمومی نیست و مختص به خود او است.

انتهای پیام