بازخورد دستور بایدن در واشنگتن و تل‌آویو/ حمله اسرائیل به رفح بدون پشتیبانی آمریکا؟
رسول سلیمی: جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا گفته در صورت تهاجم مستقیم ارتش اسرائیل به رفح، او برخی سلاح‌ها از جمله گلوله‌های خمپاره را به اسرائیل صادر نخواهد کرد. در همین راستا نخست‌وزیر اسرائیل پاسخ داده: «اگر لازم باشد… تنها می‌ایستیم. من گفته‌ام که اگر ضروری باشد با پنجه‌هایمان می‌جنگیم.» بایدن در توجیه این تصمیمش به سی‌ان‌ان گفته بود که از بمب‌های آمریکا برای کشتن غیرنظامیان فلسطینی استفاده شده است.
به گفته مقامات آمریکایی، بایدن ارسال ۱۸۰۰ بمب ۲ هزار پوندی و ۱۷۰۰ بمب ۵۰۰ پوندی را از بیم استفاده از آنها در حمله به رفح متوقف کرده است. دولت بایدن همچنین در حال بررسی این است که از انتقال کیت‌های هدایتی که بمب‌ها را تبدیل به مهمات هدایت شونده دقیق می‌کند نیز جلوگیری کند. این اقدام دولت بایدن که نخستین‌بار توسط شبکه خبری اکسیوس مخابره شد، راهی برای آمریکا بود تا نگرانی خود را نسبت به برنامه‌های اسرائیل برای حمله زمینی احتمالی به رفح اعلام کند.
واکنش‌ها به تصمیم بایدن در امریکا و اسرائیل
این تصمیم بایدن واکنش‌های شدیدی را در کنگره امریکا به دنبال داشت. کری میلز، نماینده جمهوری‌خواه ایالت فلوریدا، گفت مشغول تدوین پیش‌نویس طرح استیضاح جو بایدن است. این در حالی است که سخنگوی ارشد ارتش اسرائیل گفت که مهمات مورد نیاز برای عملیات در رفح و سایر عملیات برنامه‌ریزی شده را در اختیار دارد.
ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی اسرائیل از جناح راست افراطی نیز این اظهارات را محکوم کرد و در شبکه‌های اجتماعی خودنوشت «حماس بایدن را دوست دارد». اما بنی گانتس، از اعضای دیگر کابینه جنگ اسرائیل، با اشاره به اظهارات وزیر امنیت ملی در مورد آمریکا گفته: «ایالات متحده در سخت‌ترین زمان در کنار اسرائیل ایستاد و حملات وزرای غیرمسئول به این کشور ناسپاسی است که مصرف داخلی دارد و ناشی از ملاحظات سیاسی است.»
سناتور لیندسی گراهام از منتقدان سرسخت جو بایدن نیز در کنفرانسی خبری استدلال کرده که «عدم استفاده از تسلیحات به اسرائیل این پیام را به دیگر شرکای آمریکا به‌ویژه عربستان سعودی می‌دهد که واشنگتن یک متحد غیرقابل‌اعتماد است.»
او همچنین با انتقاد از لوید آستن، وزیر دفاع آمریکا، گفت که این اقدام او «چین و روسیه را هم جسورتر می‌کند.» سناتور گراهام تأکید کرده: «پای مدیریت کلان یک جنگ در کار است. اسرائیل برای زنده‌ماندن در چند جبهه می‌جنگد؛ اما تاحدامکان از غیرنظامیان حمایت می‌کند. حماس از مردم سپر انسانی ساخته و زیر بیمارستان‌ها مراکز فرماندهی جنگ گذاشته است.»
در همین حال، وزیر دفاع امریکا خطاب به قانون‌گذاران کنگره امریکا گفته: «ما از ابتدا صراحتاً اعلام کرده‌ایم که اسرائیل نباید بدون محافظت از غیرنظامیان، حمله اصلی را در رفح انجام دهد. ما هنوز درباره ادامه روند ارسال تسلیحات تصمیم‌گیری نکرده‌ایم. البته پیام آخر من این است که ما قطعاً به تداوم حمایت از اسرائیل نسبت به حقوقش و خودش متعهد هستیم.»
توقف ارسال سلاح باعث افزایش تنش‌ها میان بایدن و نتانیاهو شده و در بحبوحه پیامدهای داخلی و جهانی جنگ غزه، این تنش در ماه‌های اخیر به شکل دائمی در حال افزایش بوده است. مقامات آمریکایی هشدار داده‌اند اگر این عملیات گسترده شود یا کنترل آن مقدور نباشد و نیروهای اسرائیلی به داخل شهر رفح بروند، این اتفاق می‌تواند “مرز فروپاشی” در روابط آمریکا و اسرائیل باشد. از سوی دیگر اسرائیل نگران این موضوع است که حماس با مشاهده سطح فشار آمریکا بر اسرائیل، از مواضع خود کوتاه نیاید.
متحدان اروپایی اسرائیل هنوز پای‌کار هستند
آمریکا بافاصله بزرگ‌ترین تأمین‌کننده تسلیحات برای نزدیک‌ترین متحد خود در خاورمیانه است. پس از آمریکا، آلمان حامی بزرگ اسرائیل است و پس از آن هم ایتالیا بیشترین تسلیحات را به اسرائیل می‌فرستد.
کانادا و هلند به دلیل نگرانی از استفاده اسرائیل از تسلیحات ارسالی آنها علیه غیرنظامیان در غزه، ارسال سلاح به اسرائیل را متوقف کرده‌اند. بنا بر آمار مؤسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم، آلمان از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ میلادی ۳۰ درصد از کمک‌های نظامی به اسرائیل را تأمین کرده است. ایتالیا نیز برابر آمارهای همین مؤسسه، حدود یک درصد از کمک‌های مالی اسرائیل از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ تامین کرده است. این تسلیحات شامل هلیکوپترها و توپخانه دریایی است. همچنین بریتانیا سال گذشته دست‌کم برای فروش ۴۲ میلیون پوند (معادل ۵۲.۵) میلیون دلار تجهیزات دفاعی به اسرائیل مجوز صادر کرد. این مجوزها برای مواردی چون مهمات، پهپادها، مهمات سلاح‌های کوچک، قطعات هواپیما و بالگرد و تفنگ‌های تهاجمی بود.
اسرائیل نخستین کشور خارجی است که جنگنده‌های چندمنظوره اف-۳۵ آمریکا را که پیشرفته‌ترین جنگنده‌های جهان به‌حساب می‌آیند، به کار گرفته است. اسرائیل که در حال خرید ۷۵ فروند جنگنده اف-۳۵ است تا سال گذشته ۳۶ فروند آن را تحویل گرفته است. هزینه این جنگنده‌ها نیز از محل کمک‌های آمریکا پرداخت می‌شود.
ایالات متحده همچنین به توسعه و تسلیح سامانه پدافند موشکی کوتاه‌برد گنبد آهنین اسرائیل کمک کرده است. اسرائیل این سامانه را پس از جنگ سال ۲۰۰۶ با حزب‌الله لبنان مستقر کرد. ایالات متحده تاکنون صدها میلیون دلار به اسرائیل برای خرید موشک‌های رهگیری کننده این سامانه کمک کرده است. واشنگتن همچنین در تأمین مالی توسعه سامانه پدافند هوایی «فلاخن داوود» به اسرائیل کمک کرده است. این سامانه برای سرنگونی موشک‌هایی که از فاصله ۱۰۰ تا ۲۰۰ کیلومتری شلیک می‌شوند، طراحی شده است.
ناظران سیاسی معتقدند نتانیاهو برای موفقیت سیاسی خود در داخل نیاز به گسترش جنگ در رفح دارد. اگرچه ورود به رفح دستاورد دیگری نیز برای نتانیاهو خواهد داشت و آن شکست توافق با حماس است که بیش از هر زمانی با ضمانت امریکا در دسترس قرار گرفته است. در همین راستا ارتش اسرائیل بامداد سه‌شنبه بر اساس تصمیم کابینه جنگ کنترل گذرگاه رفح در مرز جنوبی شهر رفح را به دست گرفت؛ اما از پیشروی بیشتر در طول خط مرزی رفح و یا ورود به داخل این شهر خودداری کرد. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد درمانگاه‌های منطقه در آستانه تعطیلی است و کمبود سوخت محسوس است. این سازمان گفته ۴۰ هزار تن از ساکنان و فلسطینی‌هایی که در ماه‌های اخیر به رفح پناه بردند، در روزهای گذشته رفح را ترک کرده‌اند.
۳۱۱۲۱۳