مراحل آرماتوربندی سازه بتنی چگونه است؟
همانطور که میدانید ساخت و ساز های بتنی دارای بخش های مختلفی است، آرماتوربندی یکی از مهمترین مراحل، قبل از انجام فرایند بتن‌ریزی برای سازه‌های مختلف می باشد که باید با دقت بسیار زیادی انجام شود. منظور از آرماتور، دقیقا همان میلگرد است که در فرایند اجرای المان های مختلفی از سازه، با استفاده از جوشکاری سرد و یا بست های فلزی که با نام های همچون سیم آرماتور بندی نیز شناخته می شود، در اشکال مختلفی بسته و به کار گرفته می گردد. انجام صیحیح و دقیق آرماتور بندی در ساختمان سازی حائزه اهمیت بسار زیادی است. درواقع بکارگیری آرماتور بندی به منظور ایجاد مقاومت و پایداری بیشتردر سازه های بتنی مورد استفاده قرار میگیرد. وجود سایز های مختلفی از ملگرد باعث شده تا در اجرای ساختمان و… انواع مختلفی را انتخاب نماییم، که در ادامه به مراحل مختلف و مزایای آن خواهیم پرداخت.
آشنایی با مراحل آرماتوربندی
بتن یکی از مصالح مهم و کاربردی برای ساختمان سازی می‌باشد که از آن برای افزایش استقامت ساختمان استفاده می کنند. بتن های سفت شده، مقاومت بسیار بالایی در برابر نیروهای فشاری دارند و میتوانند ساختمان را در برابر فشارهای تنشی نیز به خوبی مستحکم کنند. اما در مقابل، بتن در برابر نیروهای کششی بسیار شکننده است و مقاومت بالایی ندارد. در این شرایط، میتوان با انجام دقیق مراحل آرماتوربندی مقاومت این مصالح را در برابر نیروهای کششی افزایش داد. در واقع بتن مسلح به بتنی می گویند که با استفاده از ترکیب مناسب این مصالح با میلگرد ساخته شده باشد. اما برای اجرا آن، باید مراحل آرماتوربندی را به خوبی انجام دهید تا بتوانید نیروی کششی بتن را افزایش دهید. در ادامه مراحل آرماتوربندی را بیان می‌کنیم.
۱ طراحی ساختمان
ابتدایی‌ترین مرحله برای ساخت یک سازه، طراحی نقشه آن می‌باشد که باید توسط معمار متخصص و کاملا مهندسی شده انجام شود. در این نقشه، باید ابعاد فونداسیون، ستون‌ها، تیرها و سایر موارد، به درستی تعیین شوند و همچنین با توجه آن، ابعاد، تعداد، سایز آرماتورها و همچنین نوع چینش آن‌ها مشخص شوند. علاوه بر این موارد، برای انجام درست مراحل آرماتوربندی باید محل قرارگیری، فاصله میلگردها از یکدیگر، فاصله آرماتورها از سطح بتن و سایر موارد نیز ذکر شود.
۲ خرید میلگرد
یکی از مهمترین مراحل مهم برای آرماتوربندی خرید میلگردهای مناسب می‌باشد. پس از آن که نقشه ساختمان مشخص شد، با توجه به آن می‌توانید برای خرید میلگردها اقدام کنید. سایر، تعداد و ابعاد این میلگردها باید کاملا مطابق با نقشه ساختمان خریداری شود. وجود کیفیت بالا در میلگرد ها بسیار مهم می باشد.
۳ خرید تجهیزات و امکانات مورد نیاز
برای انجام آرماتور بندی ساختمان و اجرای بخش های مختلف نیازمند اندازه و شکل های مختلفی از آرماتور ها می باشیم، برای انجام این کار از دستگاه های خم و برش میلگرد استفاده میکیم که میتوانند در کسری از زمان انواع میلگرد ها را خم و برش دهند همچنین در تمامی بخش ها شاهده استفاده از خاموت هستیم در واقع خاموت نوعی از مصالح به کار رفت در آرماتور بندی می باشد که در شکل های مختلفی برای نگهدار و ایجاد اندازه و فاصله های گوناگون در آرماتور بندی استفاده می شود، که برای ایجاد و اجرای آن از دستگاه های دستی و اتوماتیک خاموت زن استفاده می شود تا میلگرد های برش داده شده در شکل های مختلفی خم بشوند. همچنین در کنار استفاده از این ابزار ها برای متصل کردن میلگرد ها به خاموت نیازمند سیم مفتول یا آرماتور بندی هستیم که میتوان این موارد را برای آرماتور بندی تجهیزات و مصالح ضروری دانست در ادامه نیز میتوان مصالحی همچون اسپیسر و… را به کار برد.
۴ بررسی میلگردها
استفاده از میلگردهای مناسب در مرحله آرماتوربندی ، اهمیت بسیار بالایی دارد. برای انجام فرایند آرماتوربندی، حتما باید از میلگردهای سالم و بدون هیچگونه آلودگی استفاده کنید. البته در این مرحله، معمولا از یک مهندس ناظر برای تایید میلگردهای خریداری شده نیز استفاده می‌شود.
۵ اجرای فرآیند آرماتوربندی
در این مرحله از آرماتوربندی، باید مطابق با نقشه اجرایی، میلگردها را با تعداد، سایز و نحوه مشخص شده، کنار یکدیگر قرار دهید و سپس به یکدیگر متصل کنید. اجرای این فرایند بدون داشتن نقشه‌ای مناسب امکان‌پذیر نمی‌باشد و به همین دلیل، باز هم لازم است تا تاکید کنیم که از فردی متخصصی برای نقشه کشی ساختمان خود استفاده کنید. فرآیند آرماتور بندی به وسیله استفاده از خاموت انجام میگیرد این خاموت ها بر حسب قالب بندی در اندازه های تعیین شده به وسیله استفاده از دستگاه خم کن خاموت انجام می شود
۶ آرماتورها را مجددا بررسی کنید
پس از انجام مراحل آرماتوربندی ذکر شده، لازم است تا میلگردها را مجددا بررسی کنید تا از درست بودن محل قرارگیری آن و سایز میلگردها اطمینان حاصل کنید. همچنین در این مرحله باید از اتصال درست آرماتورها نیز مطمئن شوید و در صورتی که اتصال قسمتی از آن شل شده باشد، باید مجددا سفت شود.
۷ قالب‌بندی و بتن‌ریزی
آخرین مرحله از مراحل آرماتوربندی، قالب‌بندی می‌باشد. برای انجام قالب بندی متصل کردن قالب ها از اتصلاتی مانند پیم و گوه و نبشی و کنج استفاده می کنند. در بخش های از قالب بندی برای جلوگیری از خمیدگی و کج شدن سیستم قالب بندی از نگهدارنده و مهار های افقی و عمودی استفاده می شود.
نکات مهم در اجرای مراحل آرماتوربندی
در انجام مراحل باید دقت داشته باشید که میلگردها مطابق با نقشه سازه شما در کنار هم قرار بگیرند و بهم متصل شوند. استفاده آرماتوربندی، در بخش‌های مختلف، دارای روش‌های متفاوتی می‌باشد، به طور مثال، برای انجام مراحل آرماتوربندی سقف‌ها، از میلگردهای راست و ساده استفاده می‌کنند اما برای آرماتوربندی فونداسیون و یا ستون‌ها، از میلگردهای خمیده و در هم تنیده شده استفاده می‌کنند.
در طی انجام مراحل آرماتوربندی باید فرایندهای خمکاری و برشکاری میلگردها نیز طبق اصول مشخصی انجام شوند. به طور مثال، برای بریدن میلگردها با قطرهای معمولی، از قیچی‌های مخصوصی استفاده می‌کنند و همچنین برای برش میلگردهای قطور نیز از سنگ فرز استفاده می‌کنند. البته لازم به ذکر است که برای ساخت هندسه مناسب آرماتوربندی، از اهرم دستی و دستگاه خم زن کمک می‌گیرند. البته دقت داشته باشید که این فرایند باید در دمای معمولی انجام شود.
ضوابط انجام مراحل آرماتوربندی در ایران
انجام مراحل آرماتوربندی با توجه به اهمیت بسیار بالایی که دارد، دارای ضوابط بسیار است که می‌تواند در کشورهای مختلف، متفاوت باشد. در ادامه ضوابط آرماتوربندی در ایران را بررسی می‌کنیم.
ضوابط مربوط به بریدن و خم کردن میلگردها
- میلگردها باید توسط تجهیزات مکانیکی خم و یا بریده شوند و استفاده از هر وسیله دیگری نیاز به تایید دستگاه‌های نظارتی دارد
- خم کردن میلگردها باید به صورت سرد انجام شود
- در طی انجام مراحل آرماتوربندی برای خم کردن میلگردها باید از دستگاه‌هایی که دارای فلکه خم کن هستند
- باز و بسته کردن خم‌ها برای شکل دادن مجدد به آن‌ها به هیچ عنوان مجاز نیست
- سرعت خم کردن میلگردها باید متناسب با نوع فولاد و دمای محیط باشد
- اگر دمای محیط کمتر از ۵- درجه باشد، نباید میلگردها را خم کنید
ضوابط مربوط به بستن میلگردها
- آرماتورها باید طبق نقشه، قبل از بتن‌ریزی در جای خود قرار بگیرند و به گونه‌ای بسته شوند که جابه‌جایی بیش از حد آن‌ها امکان پذیر نباشد
- برای به هم بستن میلگردها و عناصر سازه‌ای یه آن‌ها، باید از مفتول یا اتصال دهنده و گیره فولادی استفاده کنید
- استفاده از جوشکاری یا قوس الکتریکی برای به هم بستن میلگردهای متقاطع، تنها با رعایت ضوابط مذکور در مقررات ملی ساختمان و یا با تایید سازمان نظارت مجاز می‌باشد
سخن پایانی
در این مطلب از وب‌سایت مدرن سازان، مراحل آرماتوربندی و نکات مهم اجرای آن را بیان کردیم. باید دقت داشته باشید که این فرایند یکی از مهمترین مراحل ساختمان سازی می‌باشد و برای اجرای آن باید دقت بسیار زیادی کرد،آرماتور بندی برای جلوگیری از ریزش بتن و تحمل نیروهای کششی در ساختمان است. آرماتور بندی ساختمان در راستای رعایت و اجرای کامل اوصول مهندسی در روند ساخت و ساز انجام می‌شود. قبل از عمل بتن ریزی عملیات آرماتور بندی در ساختمان صورت میگیرد.