علت بالا و پایین آمدن قند خون
به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ مرکز سمنان ،️ قند خون به میزان قند (گلوکز) موجود در خون اطلاق میشود. گلوکز از غذاهایی که ما میخوریم تأمین میشود و برای تأمین انرژی برای سلولهای بدن استفاده میشود. در حالت طبیعی، سطح قند خون در حدود 70 تا 100 میلیگرم در دسی لیتر است. اما افزایش یا کاهش این سطح میتواند مشکلاتی را در بدن ایجاد کند.
تفاوت نان سفید با شیرینی
مقدار کربوهیدرات نان بسیار کمتر از شیرینی می باشد.
قند ساده مثل شکر نسبت به کربوهیدرات پیچیده مثل نان، سریع تر باعث افزایش قند خون می گردد.
محققان می گویند که در افراد مبتلا به دیابت، مقدار کربوهیدرات مصرفی بسیار مهم می باشد و باید مقدار کربوهیدرات و کالری مصرفی را محاسبه کرد.
اندیس گلایسمیک (GI) چیست؟
شاخص گلایسمیک یا گلایسمی نشان می دهد که یک ماده غذایی چقدر قند خون را بالا می برد.
حبوبات و نان سبوس دار نسبت به نان سفید و ماکارونی اندیس گلیسمی کمتری دارند.
آبمیوه ها نسبت به میوه ها اندیس گلایسمی بیشتری دارند.
مواد غذایی که اندیس گلایسمی پایینی دارند، به خوبی قند خون را کنترل می کنند.
کافئین
بعد از نوشیدن قهوه (حتی بدون شکر)، قند خون بالا می رود.
چای سیاه، چای سبز و نوشیدنی های انرژی زا مانع کنترل قند خون در افراد دیابتی می گردند.
افراد مختلف، واکنش های متفاوتی نسبت به غذاها و یا فعالیت ها دارند.
در عین حال، دیگر ترکیبات موجود در قهوه ممکن است از دیابت نوع 2 جلوگیری کند.
خوراکی های بدون قند
بسیاری از موادغذایی دارای برچسب بدون قند (sugar free) هستند، اما قند خون را بالا می برند. چرا؟
زیرا این خوراکی ها دارای مقدار زیادی کربوهیدرات نشاسته ای، چربی و فیبر می باشند.
قبل از خرید این غذاها، کل کربوهیدارت آنها را محاسبه کنید.
شما همچنین باید به سوربیتول و گزیلیتول آنها نیز دقت کنید. این شیرین کننده های مصنوعی دارای کربوهیدرات هستند و باعث افزایش قند خون می شوند.
غذاها
برنج سفید باعث افزایش قند خون می شود.
غذاهایی که دارای چربی زیادی هستند، باعث می شوند قند خون مدت زمان زیادی بالا بماند.
پیتزا، سیب زمینی سرخ شده و … که دارای مقدار زیادی کربوهیدرات و چربی هستند، باعث می شوند مدت زیادی قند خون بالا بماند.
دو ساعت بعد از خوردن غذا، قند خونتان را با دستگاه سنجش قند خون بررسی کنید تا بدانید کدام غذاها برایتان مضرند.
سرماخوردگی
هنگامی که بدن در حال مبارزه با عفونت مثل ویروس سرماخوردگی می باشد، قند خون بالا می رود.
آب و مایعات زیادی بنوشید تا آب کافی به بدنتان برسد.
اگر بیشتر از دو ساعت دچار اسهال و استفراغ هستید و یا دو روز متوالی بیمار هستید و بهتر نشده اید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
برخی از داروها از قبیل: آنتی بیوتیک ها و دکونژستان ها (که برای پاک کردن سینوس ها به کار می روند)، می توانند بر روی قند خون اثر بگذارند.
استرس
احساس ضعف و ناراحتی و داشتن استرس باعث می شود، بدن هورمون هایی را آزاد کند که باعث افزایش قند خون می شوند.
این مسئله بیشتر در بین دیابتی های نوع 2 شایع است.
اگر دچار استرس می شوید، می توانید با تنفس عمیق و ورزش، استرس خود را کاهش دهید و اگر ممکن است، موقعیت و یا مسئولیت خود را تغییر دهید تا کمتر دچار استرس شوید.
نوشیدنی های انرژِی زا
نوشیدنی های ورزشی به سرعت مایعات از دست رفته بدن را جبران می کنند. برخی از این نوشیدنی ها دارای مقداری قند می باشند.
برای ورزشی که کمتر از یک ساعت طول می کشد، آب معمولی بهترین گزینه است.
برای ورزش های طولانی تر و با شدت بیشتر، نوشیدنی های ورزشی ممکن است مناسب باشد.
اما با پزشک خود راجع به کالری، کربوهیدرات و مواد معدنی موجود در نوشابه ورزشی مشورت کنید.
میوه های خشک
میوه ها گزینه خوبی برای بیماران دیابتی می باشند، اما باید در مصرف میوه های خشک احتیاط کنید چراکه آنها در حجم کم، مقدار زیادی کربوهیدرات دارند.
3 عدد خرما دارای 15 گرم کربوهیدارت است.
داروهای سرماخوردگی
دکونژستان هایی که دارای پزودوافدرین و یا فنیل افرین هستند، می توانند قند خون را بالا ببرند.
برخی داروهای سرماخوردگی محتوی قند و یا الکل کمی هستند و بهتر است از قرص های سرماخوردگی که بدون قند و الکل هستند، استفاده کنید.
آنتی هیستامین ها باعث مشکلاتی در میزان قند خون نمی شوند.
اگر از داروهای بدون نسخه می خواهید استفاده کنید، حتما از دکتر داروساز بپرسید که دارویی که شما می خواهید دارای چه اثراتی می باشد.
کاهش دهنده های قند خون
کارهای خانه
تمیز کردن خانه و یا چمن زنی می تواند باعث کاهش قند خون در افراد دیابتی شود.
انجام دادن بسیاری از کارهای خانه هم جزو فعالیت بدنی محسوب می شود و فواید درمانی زیادی دارد.
هنگامی که می خواهید خرید کنید، ماشین خود را دورتر از محل خرید پارک کنید تا مقداری پیاده روی کنید.
ماست
غذاهایی که دارای باکتری های مفید می باشند، مانند بسیاری از ماست ها به نام پروبیوتیک خوانده می شوند.
این موادغذایی هضم غذا را بهبود می دهند و ممکن است قند خونتان را کنترل کنند.
برخی از ماست ها حاوی قند و میوه هستند، بنابراین باید کربوهیدارت کل آن ماست را محاسبه کنید.
ماست ساده و یا ماست کم چرب بدون قند، گزینه مناسبی برای افراد دیابتی می باشد.
رژیم گیاهخواری
دیابتی های نوع دو که گیاهخوار هستند، بهتر می توانند قند خونشان را کنترل کنند و نیاز کمتری به انسولین دارند.
افزایش فیبر غذایی و کاهش سرعت هضم کربوهیدارت، نقش اصلی را در این میان دارد.
قبل از تغییر رژیم غذایی خود با پزشک صحبت کنید.
ورزش
فعالیت ورزشی برای همه افراد دارای فواید بیشماری می باشد.
هنگامی که فرد آنقدر ورزش می کند که عرق می کند و ضربان قلبش زیاد می شود، قند خون ممکن است بالا برود و سپس افت کند.
ورزش های شدید و یا استقامتی می توانند باعث کاهش قند خون حداقل به مدت کمتر از 24 ساعت گردند.
خوردن میان وعده قبل از شروع ورزش مفید است.
قند خونتان را قبل، حین و بعد از ورزش بررسی کنید.
گرما
گرما باعث می شود کنترل قند خون مشکل شود.
شما باید قند خونتان را بررسی کنید و مقدار زیادی آب بنوشید تا دچار کم آبی بدن نگردید.
گرما بر داروها، دستگاه سنجش قند خون و نوار تست های قند خون اثر دارد، پس این موارد را در ماشین خود نگذارید که گرما باعث تخریب آنها گردد.
هورمون های زنانه
هنگامی که هورمون زنانه تغییر می کند، میزان قند خون نیز تغییر می کند.
ماهیانه قند خونتان را کنترل کنید تا ببینید قاعدگی چه تاثیری بر قند خونتان دارد.
تغییرات هورمونی در یائسگی ممکن است باعث بروز مشکلاتی در کنترل قند خون گردد.
با پزشک خود راجع به خطرات و فواید درمان های هورمونی صحبت کنید.
قرص های ضدبارداری
این قرص ها حاوی استروژن می باشند و می تواند بر روی پاسخ به انسولین اثر بگذارد.
با این حال، زنان مبتلا به دیابت می توانند با خیال راحت از قرص های ضدبارداری خوراکی استفاده کنند.
خواب
برخی دیابتی های نوع یک، در طول خواب، قند خونشان به شدت افت می کند.
بهتر است قبل از خواب و بعد از بیدار شدن از خواب، قند خون خود را بررسی کنید.
خوردن یک میان وعده قبل از خواب ممکن است مفید باشد.
در اثر تغییرات هورمونی و یا کاهش میزان انسولین، قند خون در برخی افراد حتی قبل از خوردن صبحانه بالا می رود.
به طور مرتب قند خونتان را بررسی کنید.
دارچین
برخی تحقیقات حاکی از آن است که مصرف دارچین، به بدن کمک می کند تا از هورمون انسولین استفاده کند و ممکن است قند خون را در دیابتی های نوع 2 کم می کند.